Het demonstratierecht staat onder druk. Zo concludeerde mensenrechtenorganisatie Amnesty al in 2022. De afgelopen dagen zijn er moties aangenomen in de Tweede Kamer die die druk alleen maar doen toenemen. Christelijke partijen namen daarbij het initiatief.
Chris Schoonenberg
Het valt me op dat er binnen christelijke kringen vaak met argwaan naar protesten wordt gekeken. Protesteren wordt bijvoorbeeld gezien als van op afstand schreeuwen dat je het ergens niet mee eens bent. Het wordt weggezet als ‘makkelijk’, vaak verbonden met toenemende polarisatie en gecontrasteerd met het zoeken van de dialoog. Het ‘radicale midden’ wordt door christenen graag aangehaald als alternatief.
Het valt me ook op dat die kritiek evengoed van een afstand wordt geuit. Dat de mensen die kritiek hebben op protesteren vaak zelf niet bij protesten aanwezig zijn geweest. Dat er dus sprake is van beeldvorming die niet getoetst is aan eigen ervaring. Daarom hier heel kort de ervaring van een christelijke protestant.
Voor mij is een protest als een kerkdienst. Je komt samen met andere mensen, vanuit gedeelde zorg voor de wereld en voor mensen en andere levende wezens wier rechten niet vanzelfsprekend zijn. Je zingt samen. Hey-ho, take me by the hand, strong in solidarity we stand. De eerste keer dat ik dit hoorde, raakte ik ontroerd. En terwijl je zingt, wandelt, of zit, stel je je een wereld voor die beter is, rechtvaardiger, met meer liefde. We are unstoppable, another world is possible. Vanuit een gedeeld en vast ook verschillend geloof, verbind je je aan die wereld. Een beetje als met het Koninkrijk: niet omdat dat aan het einde van het protest realiteit is, niet omdat een rechtvaardige wereld afgedwongen kan worden. Maar wel omdat je daar steun vindt om het verlangen naar die wereld niet op te geven.
En omdat de geschiedenis laat zien dat er geen stemrecht voor vrouwen en arme mensen, geen achturige werkdag, geen minimumloon, rechten voor de queergemeenschap of fietspaden zouden zijn als mensen niet de straat op waren gegaan.
Want die mensen doen dat niet voor de lol. Protesteren kost tijd, geld en energie. Je laat horen dat je het ergens niet mee eens bent, wanneer er op andere manieren niet naar je geluisterd wordt. Het is dus een soort laatste redmiddel. En het hoeft dialoog trouwens helemaal niet uit te sluiten. Veel mensen die protesteren zijn op allerlei verschillende manieren bezig om betrokkenheid op onze maatschappij te vergroten.
Burgerbewegingen bestaan op basis van vertrouwen. Extreemrechts doet er alles aan om dat vertrouwen van burgers onderling te ondermijnen. Wanneer je de volgende keer met argwaan naar een protest kijkt, kun je je daarom afvragen: wie heeft er baat bij dat ik hen, onbedoeld misschien, in diskrediet breng?
