In de kerken van Groningen is er gelegenheid om op diverse manieren bezig te zijn met oude en nieuwe vragen van het leven, geloven en de samenleving. U vindt hier een samenvatting van het aanbod Bezinning & Bezieling 2022-2023 van de kerken in Groningen die aangesloten zijn bij de Raad van Kerken. Cursussen en lezingen die starten vanaf januari 2023, verschijnen in het eerste nummer van Kerk in Stad in 2023.

** Onuitsprekelijk paradijs….

Een aantal lees- en gespreksavonden rondom het boek van Kick Bras ‘Onuitsprekelijk paradijs’, over de groene spiritualiteit van Thomas Merton. De Amerikaanse trappistenmonnik was een groot natuurliefhebber. Zijn teksten getuigen van een intense spirituele natuurbeleving die ten diepste voortkomt uit een mystieke verbondenheid met de Bron van het leven. Vanuit deze natuurmystiek zijn er duidelijk kritische kanttekeningen te zetten bij de huidige exploitatie van de schepping voor alleen maar menselijk gewin.  

In de herfst en de winter buigen we ons over het geschrevene en in de lente is er een mogelijk praktisch vervolg om zelf groene vingers te krijgen bij het wroeten in de aarde.

Kick Bras zal de opmaat geven voor dit lees- en leerhuis op 1 oktober als openingslezing op de Kloosterdag van Stadsklooster.

Begeleiders: Jaap Koopmans en Alberte van Ess 
Data:  8 en 22 november, 13 december 2022, 10 en 24 januari 2023
Tijd: van 20.00 tot 21.30 uur
Plaats: Salmagundi, Oosterhamrikkade 8c
Opgave en info: domineevaness@protestantsegemeentegroningen.nl of j.koopmans52@kpnplanet.nl
(De aanschaf van het boek wordt aanbevolen. Maar voor wie dat niet mogelijk is, wordt er een oplossing gezocht.)

** Meditatiecursus lichter leven

Het leven kan soms (te) zwaar zijn. Stress of burn-out, depressieve gevoelens of chronische lichamelijke klachten kunnen je leven behoorlijk belasten. Meditatie kan daarbij helpen en deze cursus wil daartoe een handreiking bieden.
In elke bijeenkomst vindt een vorm van lichaamswerk plaats om te komen tot fysieke en psychische ontspanning. Daarnaast is er aandacht voor meer geestelijke, spirituele verdieping.

Meditatie is geen wondermiddel en het vervangt zeker niet medische of psychotherapeutische zorg. Maar het kan wel helpen om de lasten te verlichten. Meditatie helpt je om je beter te ontspannen. Verder helpt het je ook om aandachtiger en milder in het leven te staan, waardoor je anders leert omgaan met de lasten in je leven. En ook kan mediteren je helpen om kracht te putten uit de bronnen van zingeving en religie. De meditatiecursus die wordt aangeboden staat open voor iedereen die wat lichter wil leven. Wij putten uit de rijke christelijke, spirituele traditie, maar laten ieders levensbeschouwing in zijn waarde.
De cursus wordt gegeven door geestelijk begeleider Alberte van Ess en yogalerares Annelies Haijtink. Op de eerste donderdagavond van de maand komen we samen voor groepsmeditatie. Aan het einde van de bijeenkomst worden oefeningen verstrekt voor individueel gebruik thuis. Op de derde donderdag van de maand is er tussen de middag gelegenheid dit samen in de groep te delen en te mediteren. 
Er zijn geen kosten aan verbonden. Een vrijwillige bijdrage is welkom.

Data en tijd: 3 november, 1 december 2022; 5 januari, 2 februari, 2 maart 2023, van  20.00 tot 21.30 uur.
17 november, 15 december 2022; 19 januari, 16 februari, 16 maart 2023, van 12.00 tot 13.00 uur
Plaats: Buurtkerk de Fontein, Eikenlaan 255
Opgave bij: buurtkerkdefontein@gmail.com

** Bibliodrama op maandag: De Bijbel en jezelf spelend verstaan

Bibliodrama is een krachtige methode om persoonlijke en spirituele groei te bevorderen door met een groep een Bijbeltekst spelend te verkennen. Het is steeds weer verrassend om mee te maken, hoe het overnemen van een rol uit een Bijbelverhaal ertoe leidt dat de spelers zonder grote moeite ontdekken, waar het verhaal hun eigen leven raakt. Bibliodrama is het speelse uitproberen van “een nieuwe versie van jezelf op een Bijbels podium” (T. Tromp). Tegelijk is het ook een waardevolle manier van Bijbelstudie die soms tot verrassende inzichten leidt juist doordat niet alleen het hoofd aan het werk is, maar het hele lijf meedoet.

Deze bibliodrama groep is voor iedereen geschikt die kennis wil maken met de methode van Bibliodrama of die eerdere ervaringen met deze methode wil verdiepen door mee te doen aan een groep die eens per maand bij elkaar komt. Enige voorwaarde is nieuwsgierigheid en de bereidheid om jezelf open te stellen voor een verrijkende ontmoeting met de tekst en met de medespelers.

Data en tijd: 12 september, 3 oktober, 7 november, 5 december 2022, 16 januari 2023 van18.15 – 20.45 uur.
Waar: Protestantse Theologische Universiteit, Oude Ebbingestraat 24, Groningen
Maximaal aantal deelnemers: 16 (opgeven kan tot 10 september)
Begeleidster: Annette Merz, gecertificeerd begeleidster van bibliodrama (Centrum voor Bibliodrama) en tevens hoogleraar Nieuwe Testament aan de Protestantse Theologische Universiteit in Groningen.
Kosten: 50 Euro (studenten PThU en minima gratis)
Informatie en opgeven bij: a.b.merz@pthu.nl of 06-34916368
Dit jaar wordt de Bibliodrama op maandag aangeboden als samenwerking van de Protestantse Theologische Universiteit, Groningen en het Stadsklooster Groningen.

** Wandeltocht in De Onlanden

Het Do-Re café, de activiteitencommissie van de Doopsgezinde en Remonstrantse Gemeenten te Groningen organiseert een wandeling.We gaan op deze zondagmiddag naar De Onlanden en naar het bezoekerscentrum ‘De Onlanderij’. De plek nodigt uit om verbinding te maken met Nieuw Land, met Vernieuwing in de Natuur.

We maken een wandeling met de boswachter als gids. Onderweg kunnen we nadenken en met elkaar spreken over bijpassende vragen die we -op een kaartje- meekrijgen van onze predikanten.

Het geheel wordt afgesloten met een wijntje of ander drankje. De middag is voor iedereen geschikt, ook voor gezinnen met kinderen.

Datum: 9 oktober 2022
Start: 14:00 uur vanaf de Onlanderij
Locatie: Madijk 1, 9766 TZ Eelderwolde
Duur: tot + 16 uur
1^e kopje koffie gratis!

** Ontmoeting op de woensdagmorgen

Iedere derde woensdagochtend van de maand komen we van 10.15 uur – 12.00 uur bij elkaar om te praten over geloof en samenleving en alles wat ons bezig houdt. De onderwerpen worden bepaald door de deelnemers zelf. We bespreken soms ook een gedicht, een liedtekst of een gedeelte uit de Bijbel. Daarnaast proberen wij zorg te dragen voor de mensen die extra aandacht nodig hebben. De bijeenkomsten hebben een bezinnend karakter, maar ze zijn ook gewoon gezellig. De groep wordt begeleid door Anneke Helder, coördinator pastoraat van een deel van de wijk Paddepoel.

Info en opgave: Anneke Helder, E: anneke@helder-advies.nl, T: 06 45758563 of 050 3189404

** Meditatief kunst-zinnige activiteit rondom het thema ‘Verlies’

Achterblijven, verliezen en vinden. Op creatieve wijze gaan we dit thema onderzoeken. Onder begeleiding van Anja van Beek, creatief coach en kunstwerker bij KIJK7. Om mee te doen hoef je niet te kunnen tekenen of schilderen. We gaan aan het werk met diverse materialen.

Datum: donderdagmiddag 3 november 2022 van 14.00 tot 17.00 uur
Locatie: buurtkerk De Fontein, Eikenlaan 255 – Groningen
Kosten: vrijwillige bijdrage voor de materiaalkosten
Opgave: vóór maandag 31 oktober (VOL = VOL, max. 6-8 personen), bij Ruth Pruis: evaruthpruis@gmail.com

** Bijeenkomsten over Leven met verlies, kwetsbaarheid en veerkracht

Verlieservaringen grijpen in. Het verlies van je gezondheid, van je werk, van je relatie, van een naaste aan de dood of aan het leven,  van … - verlies kan diep ingrijpen en alles in een ander licht plaatsen. Naast ruimte voor uitwisseling staan we ook stil bij hoe je omgaat met kwetsbaarheid en littekens die je opdoet door verlieservaringen en hoe er weer veerkracht kan ontstaan. 

We lezen een aantal fragmenten uit het boek Veerkracht. Spiritueel leven met een bijzonder lichaam, geschreven door de dominicanes Holkje van der Veer (1960-2022). Ze werd geboren met het Marfansyndroom. Ze beschrijft hoe zij vanaf haar kinderjaren door veerkracht met haar bijzondere lichaam leert omgaan. Openhartig schrijft ze ook over Gods aanwezigheid in haar leven. Aan de hand van dit boek, de vragen die zij stelt en een andere deskundige op het gebied van verlies, Manu Keirse, gaan  we met elkaar in gesprek.

Data: donderdagmiddag 6 oktober en 3 november 2022
Tijd: 14.00 uur
Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1
Begeleiding, info en opgave: ds. Anita Akkerman (acakkerman1@gmail.com) en pastor Sjettie Tjeerdsma

** Retraite Martha en Maria

Martha en Maria. Twee zussen. Jezus komt op bezoek. Maria laat de boel de boel en gaat zitten luisteren, Martha zorgt en wordt daar helemaal door in beslag genomen. Een verhaal uit het evangelie van Lucas (Lucas 10: 38-42). Een verhaal van nu. Het altijd maar zorgen voor, het in beslag genomen worden door. Je naaste dienen, zorgen, het is je misschien met de paplepel ingegoten. Een jas, die goed kan passen maar ook kan knellen. Want…doe ik wel genoeg, en had ik toch ook niet nog dat en dat en… schuldgevoel kan zomaar op de loer liggen. Met ons hoofd weten we wel dat we de hele wereld niet kunnen redden, maar toch…en je naaste liefhebben ja zeker, maar als jezelf…?

Een retraite aan de hand van het Bijbelverhaal over Maria en Martha. We duiken in het verhaal en laten ons er door meenemen. Het brengt bij thema’s rond geven en ontvangen. Ook kijken we hoe de traditie met dit verhaal is omgegaan.

Datum en tijd: woensdagavond 12 oktober van 19.30 tot 21.00 uur
Plaats: Immanuelkerk Groningen
Voor meer info en opgave: Anita Akkerman, acakkerman1@gmail.com

** Workshop “Teken een boom”

In de bijbel zijn veel verwijzingen te vinden naar bomen. We gaan enkele daarvan bijl angs. Ook kijken we wat eenieder heeft met bomen of een specifieke boom. Daarop gaan we intern op zoek naar de boom die we nu zijn. Deze boom wordt getekend. We sluiten af door ons werk met elkaar te delen. Tevens krijgt u informatie over hoe de boom gezien wordt in het licht van de tekentaal. U hoeft niet goed te kunnen tekenen - stap voor stap zet u de boom op het papier. Er wordt gewerkt met krijt, kleurpotlood en ecoline. Houdt hier rekening mee wat betreft uw kleding of neem een oude blouse mee.

Datum en tijd: Woensdag 23 november 2022 van 10.00-12.00 uur.
Plaats: Immanuelkerk, Overwinningsplein 1, Groningen.
Kosten: € 12,50
Aanmelding en informatie bij de docent: Mariska Lunsing, tekenenbijmariska@gmail.com.

** Kloosterdag Stadsklooster

Op zaterdag 1 oktober tussen 10.00 en 14.15 uur organiseert Stadsklooster Groningen zijn eerste kloosterdag: een dag waarop je kunt proeven aan kloosterlijke workshops en activiteiten. Van een zangtraining psalmodiëren (reciteren van psalmen op psalmtonen in wisselzang) tot het verdiepen in kloostertuinen. En van schrijfmeditatie tot aan een workshop gebaseerd op het werk van non en kunstenaar Sister Corita. Het proeven nemen we trouwens ook letterlijk. Zo wordt de lunch verzorgd door Salmagundi en is één van de activiteiten een proeverij van trappistenbier. 

Vervolgens wordt om 14.30 in de vorm van een feestelijk getijdengebed en een aansluitende borrel tot 16.00 gevierd dat Christiaan Schoonenberg onze nieuwe pionier is geworden. Het programma vanaf 14.30 is vrij toegankelijk. Voor de kloosterdag kan men zich na de zomer aanmelden via www.stadskloostergroningen.nl/activiteiten.

Datum: 1 oktober 2022, 10.00-14.15 + vanaf 14.30 vrij toegankelijk getijdengebed en borrel.
Locatie: Doopsgezinde Gemeente Groningen, Oude Boteringestraat 33, Groningen.
Kosten: €15,-, vooraf te voldoen bij aanmelding
Aantal deelnemers: max. 60
Informatie: www.stadskloostergroningen.nl of info@stadskloostergroningen.nl

** Theoloog des Vaderlands in Stad

Op 15 oktober zal Theoloog des Vaderlands en Benedictijnermonnik br. Thomas Quartier OSB in Groningen zijn. Vanuit Stadsklooster Groningen organiseren we twee bijeenkomsten, die afzonderlijk of gezamenlijk te bezoeken zijn:

1.     Lezing en gesprek n.a.v. het boek ‘Blijven – omarm wat op je pad komt’ – 10.30-12.00

Tijdens de coronapandemie schreef br. Thomas het boek ‘Blijven’, waarin hij zeven kloosterwaarden (Stabiliteit, regelmaat, stilte, liefde, deemoed, contemplatie en eeuwigheid) belicht. Dit doet hij aan de hand van zogenoemde kloosterstory’s. Tijdens deze morgen gaan we verder met hem in gesprek over hoe je omarmt wat op je pad komt in tijden van crisis. Op welke manier kunnen kloosterwaarden daarbij helpen? Het is niet noodzakelijk om het boek vooraf gelezen te hebben, al is dat wel aan te raden.

2.     Profetenstemmen: verkenning eigentijdse profeten – 15.00-17.00

Tijdens deze performatieve middag zal br. Thomas, in samenwerking met ds. Nick Everts, de stem van eigentijdse profetie verkennen a.d.h.v. muziek, gesprek, video en meer. Profetenstemmen is het landelijke project dat br. Thomas in het kader van zijn benoeming tot Theoloog des Vaderlands in diverse plaatsen uitvoert. Hij schrijft daarover:

“Hoe klinken de profeten van de huidige tijd? In een tijd van crisis is deze vraag des te nijpender. Waar halen we het idealisme vandaan? Wat zijn de stemmen voor morgen die de wijsheid uit een ver verleden vandaag hoorbaar maken? Het woord ‘profeet’ kan in onze cultuur veel dingen betekenen. Iemand heeft een bepaalde uitstraling of een visie voor waar het in de samenleving naartoe moet. Maar profetenstemmen staan in de Bijbel nooit op zichzelf. Profeten spreken niet namens zichzelf maar ontvangen hun boodschap en hebben ook de gave om deze boodschap te articuleren. Hun wijsheid en charisma zijn inspiratie en appèl voor andere mensen in hun omgeving en dwars door de geschiedenis heen. In de spiegel van Bijbelse profetenstemmen zoek ik naar eigentijdse geluiden aan de hand van Bijbelse passages, eigentijdse duiding, verhaal en lied.”

Datum: 15 oktober 2022, 10.30-12.00 en 15.00-17.00 uur
Locatie: Doopsgezinde Gemeente Groningen, Oude Boteringestraat 33, Groningen.
Kosten/aanmelden: N.v.t.
Bezoekers: max. 100.
Informatie: www.stadskloostergroningen.nl of info@stadskloostergroningen.nl

** Meditatiegroep Stilte in Stad

Christelijke meditatie volgens WCCM

Mediteren en bidden is iets wat veel mensen willen doen, maar waarbij het prettig is als je het samen kan doen. De oecumenische Wereldgemeenschap voor Christelijke Meditatie (World Community for Christian Meditation) stelt zich ten doel om meditatie, zoals onderwezen door de benedictijner monnik John Main (1926-1982), te beoefenen en te bevorderen. Deze meditatiemethode is in feite contemplatie op een gebedswoord.

Meditatiegroep Stilte in Stad

De meditatiegroep 'Stilte in Stad' is een initiatief van de Oud-Katholieke parochie van de H. Martinus in Groningen. Dit doet zij in samenwerking met de WCCM.

De meditatie is vrij toegankelijk. De kerk is open vanaf 19.15 uur. Om 19.25 uur steken we de kaars aan en gaat de stilte in. De meditatie begint om 19.30 uur met een kort inleidend gebed en een korte inleiding tot de stilte. Daarna mediteren we ca. 15 minuten in stilte. Wanneer de gong weer klinkt wordt er een tekst gelezen uit de Bijbel of een andere christelijke bron en zijn we nog een kleine 10 minuten stil. We sluiten af met het 'Onze Vader' en een kort gebed.

Aansluitend vieren we de completen, het afsluitende gebed van de dagelijkse getijdegebeden. We zingen de completen in het Nederlands op Gregoriaanse melodieën. De bijeenkomst eindigt rond 20.30 uur.

Aan deelname zijn geen kosten verbonden. Wilt u meedoen? Loop gewoon eens binnen!

Waar: Oud-Katholieke kerk, Witte de Withstraat 2; 9726 EC Groningen
Wanneer: Dinsdagavond (behalve tijdens vakanties) om 19.30 uur
Informatie: www.groningen.oudkatholiek.nl en www.wccm.nl

** Lezing over Islam: bedreiging of uitdaging door Dennis Peters van Kerk in Nood

Omdat Christenen vooral in landen met een moslimmeerderheid worden vervolgd, ontkomen we niet aan de vraag wat de islam zegt over de omgang met christenen. Kerk in Nood maakt helder wat de Koran- en moslimgeleerden zeggen en laat vooral de praktijk, het leven van christenen in diverse islamitische landen, zien. Een aanrader voor wie wil weten hoe de Katholieke Kerk ter plaatse de dialoog met de islam ziet.

Plaats: Radesingel 4 Datum en tijd: 11 oktober, aanvang 20.00 uur ** “Theologie van het Lichaam”, door Luc Simons pr.

God is liefde en wij zijn naar Gods beeld en gelijkenis geschapen. We zijn daarom geroepen om Gods liefde in deze wereld zichtbaar te maken. Daarin speelt het lichaam volgens de katholieke Kerk een cruciale rol. Het lichaam van de mens heeft een huwelijkse betekenis, leert paus Johannes Paulus II in zijn ‘Theologie van het Lichaam’. Wij zijn als man en vrouw naar Gods beeld geschapen. In de menselijke seksualiteit heeft God de betekenis gelegd om het leven door te geven en liefde uit te drukken en zichtbaar te maken, een liefde zoals door God bedoeld: trouw en vruchtbaar; een liefde die zichzelf durft te verliezen aan de ander. Het lichaam noemt de heilige paus Johannes Paulus II daarom het meest oorspronkelijke sacrament. In hun zelfgave aan elkaar tot in het lichaam toe, maken man en vrouw zichtbaar wat onzichtbaar is: de liefde die God in het hart van de mens heeft gelegd.

Deze avond willen we kennismaken met deze ‘Theologie van het Lichaam’ en haar waarde voor onze tijd.

Plaats: Radesingel 4
Datum en tijd: 8 november, aanvang 20.00 uur

** Over Eucharistie door Antoine Bodar

Plaats: Radesingel 4
Datum en tijd: 22 december, aanvang 20.00 uur

** Open College Theologie en Kunst

Dit najaar organiseert Theologische Verdieping Groningen (TVG) weer een interessant Open College. Dr. Jan L. de Jong, universitair docent Vroeg Moderne kunst aan de Rijksuniversiteit neemt ons mee in het thema “Christelijke theologie en Kerkelijke kunst in West Europa”.

Inhoud van de cursus

In de Tien Geboden staat dat ‘beelden’(in de ruime betekenis van: afbeeldingen) niet zijn toegestaan. Toch hebben Christelijke gelovigen vanaf de allereerste eeuwen afbeeldingen gemaakt. Daarvoor hadden zij goede argumenten. Eén daarvan was het argument, dat ‘beelden’ dienen als Bijbel voor de ongeletterden: wie de Bijbel niet kan lezen, kan aan de hand van ‘beelden’ toch kennis nemen van wat er in de Bijbel staat.

Maar ‘beelden’ hadden nog een andere functie dan alleen maar illustratie: zij moesten ook overbrengen wat het belang is van de bijbelse boodschap en welke uitleg de Kerk aan de tekst van de Bijbel geeft. Dat wil zeggen, dat ‘beelden’ ook dienden als middel om de leer van de Kerk uit te dragen. In de eerste eeuwen waren de opvattingen van de Kerk echter nog lang niet duidelijk en bestonden er uiteenlopende opvattingen over belangrijke vragen, bijvoorbeeld over Christus als (zoon van) God, het leven na de dood en het Laatste Oordeel, en de rol van heiligen. Toen het Christelijke geloof in de loop van de vierde eeuw officieel werd erkend, werd het noodzakelijk om de Kerk te organiseren al een instituut dat zich baseert op één tekst (de Bijbel in het Latijn) en één verklaring daarvan (theologie).

In deze serie lezingen zullen we kunstwerken bekijken in samenhang met de zich ontwikkelende theologie in de eerste eeuwen van het Christendom. Daarbij komen vragen aan de orde die nog steeds zinvol en actueel zijn, zoals: kunnen ‘beelden’ een verklaring en/of verrijking van de Bijbeltekst bieden en kunnen zij helpen de beleving van het geloof te verdiepen? Is het daarvoor noodzakelijk dat kerkelijke afbeeldingen ‘kunstwerken’ zijn? Wat is het effect als kerkelijke afbeeldingen niet meer in een kerk maar in een museum worden tentoongesteld?

Data: 19 en 26 september, 3 en 10 oktober 2022
Plaats: Willem Lodewijk Gymnasium, Verzetsstrijderslaan 220, Groningen
Tijd:19.30 – 22.00 uur
Kosten: € 40,-
Docent: dr. Jan L. de Jong
Meer informatie en aanmelden: via de website van TVG: www.tvg-groningen.nl

** TVG – Theologie voor geïnteresseerden

• De bijbel is niet rechtstreeks uit de hemel komen vallen, maar hoe zit het dan wel?
• Wat is de relatie tussen kerkgeschiedenis en de algemene geschiedenis?
• Hoe staat het met religie in deze tijd? Kunnen we nog wat met de oude dogma's? Zijn er aanzetten tot een nieuwe spiritualiteit?
• Helpen ethiek en filosofie bij geloofsvragen?
• Hoe verhoudt geloof zich tot het dagelijkse leven?

Deze en andere vragen komen aan de orde in de cursus Theologische Verdieping Groningen, kortweg TVG. De cursus is voor ieder die niet bang is om oude zekerheden te bevragen en die openstaat voor nieuwe inzichten. Het is een unieke mogelijkheid om kennis op te doen in gesprek met docenten en medecursisten en die op persoonlijke wijze te ontwikkelen.

Informatie: ds. Bert L. van der Woude tel: 0597-422112 of via www.tvg-groningen.nl
Informatieavond maandag 19 september 2022, Aanvang 19.30, Willem Lodewijkgymnasium

* *

Oriënteren? Voor slechts € 25 kun je kennismaken. Tijdens drie avonden ga je proeven hoe het is je te verdiepen in de verschillende vakgebieden en maak je kennis met de meeste docenten.

Data en tijd: 26 september en 3 en 10 oktober 2022 van 19.30 – 22.00 uur
Locatie: Willem Lodewijk Gymnasium, Verzetsstrijderslaan 220, Groningen
Kosten: € 25,00

Daarna kun je beslissen of je gaat deelnemen aan het eerste jaar. Je krijgt dan 24 avonden les in de vakgebieden Oude en Nieuwe Testament, hedendaagse ontwikkelingen in de geloofsvragen, Kerkgeschiedenis, Geloven in de Samenleving en Spiritualiteit.

Data en tijd: maandagavonden 24 oktober 2022 – 22 mei 2023 van 19.30 – 22.00 uur
Locatie: Willem Lodewijk Gymnasium, Verzetsstrijderslaan 220, Groningen
Kosten: € 200,00 / (kosten 2^de en 3^de jaar: € 225,00)