“Weet jij nog waar je was op…?” Vul op de puntjes de datum in van een wereldschokkende gebeurtenis en veel mensen geven meteen antwoord. Ik weet inderdaad nog waar ik was toen ik op 11 september 2001 doorkreeg wat er in onder andere New York aan de hand was. Je hoeft er vele jaren later eigenlijk het jaartal nog niet eens bij te noemen om te weten wat er bedoeld wordt met de datum.
Ik heb dat ook met 7 oktober, maar waarschijnlijk anders dan veel mensen in het Midden-Oosten en mensen die zich op de een of andere manier betrokken voelen bij het drama dat zich voltrekt in het gebied tussen Syrië, Jordanië en Egypte. Ik weet natuurlijk wat er gebeurde op 7 oktober 2023 in het zuiden van Israël. En dat was heel verschrikkelijk.
Maar 7 oktober is ook al dertig jaar de verjaardag van mijn kind. 7 oktober is de dag waarop ik vier dat ik moeder werd van een kind waarin ik nog steeds toekomst zie, en hoop voor de wereld. Niet omdat het nou zo’n bijzonder kind is (dat is het natuurlijk wel), maar omdat al sinds Kerst elk nieuwgeboren kind een belofte in zich draagt.
Ik zou het ook heel onterecht vinden als 7 oktober de geschiedenisboeken ingaat als bijzondere datum in de problematiek tussen Israël en de Palestijnen. Zeker, wat die terroristen namens Hamas op die dag hebben gedaan is heel verschrikkelijk; het had niet moeten gebeuren. Maar het is niet alsof het conflict tussen de bevolkingsgroepen die elkaar het recht betwisten om in vrede op dat stukje land te wonen pas op 7 oktober 2023 is ontstaan. Dat conflict was er al toen Palestijnen nog Filistijnen heetten.
Ik heb een vriendin die jarig is op 5 mei. Voor haar (en ons) zijn dat al jaren twee feestdagen in één, en bovendien is Bevrijdingsdag ouder dan zij. En zo heb je ook mensen die tegelijk jarig zijn met Sinterklaas, of die met Kerst zijn geboren. Zij geven zo’n feestdag een extra feestelijk tintje – ook als ze het zelf niet altijd even leuk vinden om op zo’n dag jarig te zijn. Je doet er alleen niks aan.
Maar ik weiger om op 7 oktober in te schikken voor de herinnering aan een gebeurtenis die momenteel geldt als een rechtvaardiging voor onnoemelijk veel leed en hartverscheurend verdriet. Want dat verdriet is er aan beide kanten van die grens, en dat is er al heel lang, en de veroorzakers wijzen al net zo lang naar elkaar: zij begonnen! Nietes!
En daar moeten ze heel rap mee stoppen, want voor dood en verderf op dergelijke schaal is nooit een rechtvaardiging te vinden, en al helemaal niet als je jezelf beschouwt als het volk van God.
Je zult toch op 7 oktober 2023 in Gaza geboren zijn…