Tja, en dan zijn we weer in de maand van de crime-series op tv beland – van alle mensen die niet van voetbal houden wordt verondersteld dat ze dan wel fan van krimi’s zullen zijn. Nogal een gedachte – ik vermoed dat dit lang niet altijd opgaat. Maar voor mij dus wel!
In de boekenrubriek van Kerk in Stad leest u meestal boekbesprekingen met een ernstige ondertoon; we zijn een serieus blad nietwaar, en dan dulden wij geen oppervlakkige boeken. Aan mij altijd de eer om zo vlak voor de vakantie een recensie te schrijven van een thriller of een politieroman. Altijd fijn om te doen, ook wel eens fijn om de oppervlakkige te zijn. Maar is dat wel zo? Is een thriller per definitie oppervlakkig? Of is het gewoon een roman, met weliswaar een bijzondere spanningsboog? Laten we het erover eens zijn dat dit genre bestaat bij de gratie van de zondeval; zonder misdaad geen whodunits. Brave burgers leveren geen spannend verhaal op.
Ik las voor u, maar natuurlijk vooral voor mijzelf, een politieroman van Matthijs Deen: De Hollander. Een wadloper die samen met een vriend een tocht probeert te lopen naar Borkum, komt om het leven. De ander komt uitgeput aan. Het slachtoffer wordt door een Nederlands patrouilleschip gevonden op een drooggevallen plaat waarvan onzeker is of dit Duits dan wel Nederlands grondgebied is, en snel geborgen vóór de vloed opkomt. De omgekomen man is Duits staatsburger en de politie in Duitsland eist het lichaam en het onderzoek op, maar de Nederlandse politiecommandant weigert dat categorisch.
Dan stuurt de Duitse politie een zwijgzame collega naar Delfzijl, Liewe Cupido – hij is een Duitser die is opgegroeid op Texel. Door de Duitse collega’s wordt hij de Hollander genoemd. Deze ervaren rechercheur doet informeel onderzoek – en wat zijn bevindingen zijn, mag ik hier, zoals gewoonlijk, niet vertellen. Dit personage, een zwijgzame inspecteur die terloops onderzoek doet, deed me een beetje denken aan Maigret. Een scherp observator, en langzaam toewerkend naar een ontknoping. Die frictie tussen Duitsers en Nederlanders vond ik wel aardig erbij gehaald.
Het is een spannend boek, zeker, maar soms wat wijdlopig en met veel bijfiguren. Dat haalt de spanning er soms een beetje uit. Maar geduld wordt beloond: het is een goed plot met onverwachte wendingen… Wie de Wadden kent, en de eilanden, komt ook helemaal in de sfeer. Het is duidelijk merkbaar dat de schrijver een hogelijk gewaardeerd werk (non-fictie) over de Wadden heeft geschreven. Deze politieroman is een ideaal boek om een paar regenachtige dagen in een vakantiehuisje op Schier mee door te brengen. Het blijft natuurlijk wel fictie: één onzer Kerk in Stad-redacteuren, die zelf wadloopgids is, vertelde dat het onmogelijk is om van de vaste wal naar Borkum te lopen – en dat neem ik gevoeglijk van hem aan. Neemt niet weg dat de sfeer van de Wadden, en veel weetjes over de Wadden en over Wadlopen, heel goed en ook literair beschreven worden. Zo weet ik sinds kort wat ‘overtijen’ is. Als u dat intrigeert, lees dan het boek. En een prettige bijkomstigheid: er is ook al een tweede roman verschenen met dezelfde Liewe Cupido als hoofdpersoon: De duiker. Er kunnen dus nog wat regenachtige dagen volgen!
Mathijs Deen, De Hollander
Amsterdam: Alfabet, 2022
ISBN: 978 90 213 4014 2 | € 19,99
Ebook ISBN: 978 90 213 4015 9 | € 11,99