Met The Bell (1958) vestigde Iris Murdoch definitief haar naam als een van de beste Engelstalige schrijvers. De roman over een groep mensen die tot rust wil komen in de religieuze gemeenschap Imber Court is tegelijk geestig en serieus. De vertaling van Hella S. Haasse verscheen in Nederland als De klok.
In De klok volgen we de hoofdpersonen Dora Greenfield en Michael Meade. Dora trouwt op jonge leeftijd met de dertien jaar oudere docent Paul, maar is niet gelukkig. Ze vlucht in een relatie maar beëindigd deze weer snel en besluit terug te gaan naar haar man. Hij verblijft voor zijn werk in een religieuze lekengemeenschap op Imber Court, in Gloucestershire. Hij vraagt haar daar naartoe te komen, wat ze met tegenzin doet.
Op Imber Court maakt zij kennis met een divers gezelschap; alle leden streven op een of andere manier naar een hoger doel in hun leven. Tijdens haar verblijf maakt ze kennis met Michael, die min of meer de leiding heeft over deze gemeenschap. Michael worstelt met zijn homoseksuele geaardheid, omdat deze zijn grote droom van een wijding tot priester in de weg staat. Een ander belangrijk personage is Catherine, een novice die spoedig haar intrede zal doen in het naburige benedictinessenklooster.
Tegelijk met haar intrede zal een nieuwe klok naar het klooster worden gebracht. De legende gaat dat de oude klok in de veertiende eeuw het klooster op bovennatuurlijke wijze heeft verlaten als gevolg van een banvloek. In verband daarmee zou toen ook een zondige non zelfmoord hebben gepleegd door zich te verdrinken in het meer. Een student die de zomer ook doorbrengt op Imber Court ontdekt tijdens het zwemmen de oude klok en samen met Dora smeedt ze het plan de oude klok uit het meer te halen en te verwisselen voor de nieuwe klok. Sabotage brengt de gebeurtenissen in een stroomversnelling.
Het verhaal speelt zich af in het begin van de vijftiger jaren van de twintigste eeuw en wordt verteld door een alwetende verteller. Rond de honderdste geboortedag van Iris Murdoch zijn er diverse recensies over haar werk verschenen, waarin De klok over het algemeen een prachtige psychologische roman wordt genoemd en wordt geroemd om de relevantie van het thema: een leven gericht op persoonlijk plezier en welbevinden versus een leven gewijd aan het geloof in een religieuze leefgemeenschap.
Iris Murdoch werd in 1919 geboren in Dublin en groeide op in een huis vol boeken en gezelligheid waar haar vader haar graag voorlas. In 1956 trouwde ze met John Bayley welk huwelijk duurde tot haar dood in 1999. Ze leidde een productief leven, tot dat ze in 1995 last kreeg van de ziekte van Alzheimer. Door het grote succes van de film Iris (2001) over haar leven werd soms vergeten wat een groot en veelzijdig filosofe en schrijfster Iris Murdoch was. Een goed weergegeven profiel van Iris Murdoch leest u in De Groene Amsterdammer van 9 februari 2022 onder de titel ‘Filosofie van de liefde’.
Iris Murdoch, De klok (oorspronkelijke titel The Bell, 1958, vertaling Hella Haasse)
Groningen: Kleine Uil, 2019
ISBN 978 94 921 9085 7 | € 27,50
