Afgelopen zomernummer schreef ds. Hommes over het belang van de eigen taal in de kerkdienst. Dat belang is voor de redactie reden om erop uit te trekken in Stad om geloofsgemeenschappen op te zoeken die vieren in andere talen dan het Nederlands.

Deze eerste aflevering gaat over de Waalse kerk in Groningen. Iedere twee weken komen zo’n vijftien kerkgangers samen in de Pelstergasthuiskerk voor een culte. Doordat het zo’n kleine groep is, is de sfeer ongedwongen, ik word er hartelijk verwelkomd. Ik neem plaats in een van de banken en geniet alvast van het prachtige Schnitger-orgel in deze kerk en blader door het liedboek Psaumes et chants.

Het bestaan van de Waalse Kerk is nauw verbonden met onze nationale geschiedenis. Kort gezegd heeft de Reformatie, en dan specifiek het calvinisme, haar wortels in Frankrijk. Delen van wat nu Noord-Frankrijk en België is, waren toen de Zuidelijke Nederlanden. Als gevolg van onderdrukking door de katholieke hertog van Alva tijdens de Tachtigjarige Oorlog, vluchtten veel protestanten naar de Noordelijke Nederlanden. Dat was zo grofweg het huidige Nederland. In de zeventiende eeuw, toen koning Lodewijk XIV het Edict van Nantes (de godsdienstbescherming in Frankrijk) herriep, vluchtten eveneens veel protestanten, hugenoten, naar het Noorden. Als vluchtelingen vestigden zij zich in diverse Nederlandse steden. Daar hielden ze Franstalige diensten. En zo ontstond er in 1619 ook in Groningen een Waalse gemeente.

Kenmerkend voor een vluchtelingengemeente is dat men vast blijft houden aan de eigen, oude gebruiken. Dit zie je mooi terug in de zeer klassieke calvinistische liturgie die nog steeds gevolgd wordt: schuldbelijdenis, genadeverkondiging en wetslezing, veel psalmen zingen en een ruime plaats voor de preek. En dus het vasthouden aan de taal: het Frans. Overigens heeft het iets om de psalmen in het Frans te zingen. Ons Geneefs Psalter is nu eenmaal een bewerking van die Franse psalmen. Deze zondag gaat de preek over Lucas 18. Een stevige preek, maar met een bevragende en open benadering, die zo weer nieuwe inzichten oplevert.

Veel van de huidige bezoekers zijn geen hugenoten, of afstammelingen van, meer. In de gesprekken bij de café fraternel, de koffie na afloop, hoor ik regelmatig dat men via-via een keer is meegegaan en zo onderdeel is geworden van de gemeenschap. Echter kwam ook iemand als scholier binnenlopen, die zijn handelingsdelen voor het schoolvak Frans moest volgen. Het bijwonen van een dienst in het Frans kon zo dienen als oefening in de taal, en van het een kwam het ander.

Vandaag de dag zijn ‘nieuwe’ bezoekers vaak ook migranten uit Afrika, of Canada: Franstalige gebieden van de wereld. Zo biedt een van oorsprong vluchtelingengemeente weer plaats voor de migranten van vandaag.

Gasten en belangstellenden worden van harte verwelkomd! Laat u zich niet afschrikken door het Frans. Meestal zijn de preek en gebeden ook uitgeschreven en kunt u meelezen, dat scheelt een hoop. De tijden van samenkomst staan in Kerk in Stad.

Église Wallonne
Taal: Frans
Kerkelijke kleur: calvinistisch-protestants
Adres: Pelsterstraat 43 Groningen
Website: waalsekerkgroningen.nl