Een boswandeling is altijd fijn. In Leeuwarden kun je deze zomer een bos zelf zien wandelen door de stad. 1200 bomen verplaatsen zich met behulp van vrijwilligers honderd dagen door de stenige binnenstad. Alsof de natuur oprukt en de ruimte terugpakt. Wijlen Joop Mulder, bekend van Oerol, is de geestelijk vader van Bosk, dat gepaard gaat met ruim zestig nevenactiviteiten.
Het project Bosk is onderdeel van Arcadia, een vervolg op het succesvolle Culturele Hoofdstad-jaar in 2018. De opdracht hiervoor was om de ecologische transitie op een artistieke en verrassende manier weer te geven op alle denkbare manieren. Naast Bosk zijn er tientallen andere grote projecten rond natuur en cultuur met veel nationaal en internationaal theater, tentoonstellingen en honderd verhalenavonden in tuinen door de hele provincie heen. De plaatselijke kerken doen volop mee en organiseren lezingen, tentoonstellingen, kerkdiensten en dialoogbijeenkomsten.
Natuur is in. Iedereen houdt ervan. En groen staat symbool voor al het goede dat de natuur ons geeft. Op kleine schaal doen we zelf ook wel wat om natuur en duurzaamheid te bevorderen. We scheiden het afval, stimuleren hergebruik, pakken vaker de fiets, plaatsen zonnepanelen, wippen tegels om geveltuintjes te maken, plaatsen een insectenhotel of een bibliotheekje aan de stoep, hebben een volkstuintje: het is allemaal nodig en het helpt ook. Daar moeten we vooral mee doorgaan. Want gezamenlijk kunnen we als burgers een grote kracht worden.
Maar gelukkig wordt steeds meer zichtbaar wie de grote spelers zijn en wat hun belang is. Maximalisatie van winst en groei blijkt desastreus voor onze natuurlijke omgeving. Hier is een sturende rol voor de landelijke overheid nodig. Er zijn te veel strijdige belangen. En alles van waarde is weerloos, zo ook de natuur.
De kranten staan er vol van: stikstof, bestrijdingsmiddelen, schaalvergroting, insecten, verdroging, klimaatcrisis, plastic soep, verzuring, vliegschaamte, de Waddenzee bedreigd, de gaswinning die scheuren in muren en het vertrouwen in de politiek veroorzaakt, en ga zo maar door. Je zou er moedeloos van worden.
Kerken kunnen en moeten hier denk ik een rol spelen. We kennen al de GroeneKerken-beweging van de PKN. Een voorbeeld stellen, hoe bescheiden ook, kan anderen over de streep helpen. De gevelbeplanting bij de steenrots Immanuelkerk valt op. De zonnepanelen op kerken brengen kosten omlaag, de weggeefkasten voorzien in een behoefte, de collectes (mooi burgerinitiatief!) helpen mee de slachtoffers van klimaat en samenleving te ondersteunen.
We weten ons ondersteund: wie de Bijbel leest door de bril van de natuur komt tot verrassende nieuwe inzichten, zo stelt Trees van Montfoort. En godsdienstwetenschapper Karen Armstrong beziet in haar pas verschenen boek De heilige natuur de verhouding van diverse religieuze stromingen tot de natuur. Ze schreef het uit bezorgdheid, want er is sprake van urgentie.
“Groen is het mooiste.” Net als de slang in een kinderboek over dieren en hun favoriete kleuren vond onze zoon dat de mooiste kleur.
Groen is ook de kleur die het meeste voorkomt in de natuur. Daar heeft God vast over nagedacht toen hij aan de schepping begon.
Maar wij hebben de aarde uitgeput, we halen ons de rampspoed zelf op de hals. Dat kan anders, ook om toekomstige generaties niet op te zadelen met onze onachtzaamheid.
De kerken kunnen hier een profetisch woord spreken – als ze tenminste durven te midden van een inmiddels gepolariseerd speelveld in politiek en samenleving.