Op woensdag 18 januari was er in de Mennozaal van de Doopsgezinde Kerk een inspiratiemiddag met Alet Klarenbeek, expert op het gebied van ouderen, ouderencommunicatie en eenzaamheid. Zij is ook de initiatiefnemer van UP! Nederland en de UP-gesprekken die in steeds meer Groningse wijken plaatsvinden. Met de door haar ontwikkelde methodiek wordt er door daartoe opgeleide gespreksleiders het contact aangegaan met ouderen en gesprekken gevoerd over dingen die er toe doen.
Die middag stond haar boek centraal: Ik ben niet eenzaam: Het handboek voor eenzaamheid en ouderencommunicatie. De schrijfster gebruikte de coronaperiode om haar boek te schrijven. Dat is wel frappant: een periode die ook veel eenzaamheid teweegbracht, heeft dus ook iets positiefs opgeleverd op het gebied van eenzaamheid.
Volgens de auteur kan het voor de professional of vrijwilliger confronterend zijn om je met eenzaamheid bezig te houden. Er is daarom ook weerstand. Regelmatig is er bij mensen die eenzaam zijn sprake van schaamte daarover. De ‘strijd’ tegen eenzaamheid door professionals kan die schaamte versterken. Wie eenzaam blijft, heeft blijkbaar niet hard genoeg zijn of haar best gedaan.
Het boek bestaat uit vijf delen:
- Ouder worden
- Eenzaamheid
- Diversiteit en inclusie
- Op weg naar oplossingen
- Ouderencommunicatie
Belangrijk bij dit alles is het vertrekpunt voor de ouderencommunicatie wat betreft eenzaamheid. Niet uitgaan van de problematiek, maar perspectief bieden. Instellingen en organisaties hebben in hun communicatie over eenzaamheid nogal eens de neiging in beleidstaal en vakjargon de eenzame mens juist niet aan te spreken. Het is daarbij van essentieel belang je in te leven in de doelgroep. Dat kun je het beste doen door met ze in gesprek te gaan en echt geïnteresseerd te zijn in de mens die je voor je hebt. Het boek geeft een uitgebreid overzicht van hoe je op een goede manier projecten op kan zetten voor ouderen. Fraai geïllustreerd met foto’s waar het plezier vanaf straalt.
Bij het onderdeel diversiteit gaat Klarenbeek in op in op eenzaamheid bij migrantenouderen en lhbtiqa+. Aandacht ook voor de roze ouderen. In het hoofdstuk ouderencommunicatie komen er nog de nodige tips voorbij. Benoem in je informatie mogelijke belemmeringen en biedt een oplossing. Weet ook dat veel ouderen informatie graag op papier hebben en in een mapje doen en dat je daar met je website rekening mee kunt houden door ook een printbare PDF van de belangrijkste info toe te voegen. En dat ouderen graag even bellen, dus vermeld altijd duidelijk een telefoonnummer op je informatiemateriaal. Persoonlijke citaten van andere ouderen doen het ook altijd goed. Daar kunnen de lezers zich aan spiegelen. En een loket is uit den boze.
Op die woensdagmiddag in de Mennozaal werd vanuit de zaal ook de vraag gesteld naar het belang van spiritualiteit. Dat werd in het kader van het onderwerp wat gemist. De bedoeling van de bijeenkomst was ook Alet als critical friend met ons mee te laten kijken in Groningen. Doen we voldoende om eenzaamheid bij ouderen te voorkomen of te verminderen? En doen we de juiste dingen? Weten we ouderen voldoende te bereiken? Uit de vele voorbeelden bleek dat we ook in Groningen nog veel kunnen leren.
Alet Klarenbeek, Ik ben niet eenzaam: Het handboek voor eenzaamheid en ouderencommunicatie
Amsterdam: Eigen beheer, 2022
ISBN 978 94 644 3069 1 | € 34,95