Op 5 april jl., drie dagen voor zijn negenenzestigste verjaardag, is Peter Buikema gestorven. Hij was vanaf 1998 tot aan zijn emeritaat in de zomer van 2019 als predikant verbonden aan wat nu de Protestantse Gemeente Groningen heet. Zijn afscheid als voorganger werd op verschillende manieren gemarkeerd: met een feestelijke gemeenteavond en een indrukwekkende viering begin juli, en een boeiend symposium op 30 augustus van dat jaar. Het thema typeerde Peters leven, geloven en theologiseren: “Hoe kunnen we weer onbekommerd over God spreken?” Onbekommerd, onbevangen, wijs, vrijmoedig, vreugdevol God ter sprake brengen in de geloofsgemeenschap, in de publieke ruimte en met het oog op de komende generatie – daar was het hem om begonnen. De vraag naar de mogelijkheid daarvan heeft hem tot het einde toe niet losgelaten.
In oktober 1982 deed Peter intrede in zijn eerste gemeente Zwammerdam. Negen jaar later werd hij beroepen in Scheemda. Hij heeft zijn ambtswerk enige tijd moeten onderbreken, maar op 13 november 2013 werd in De Ark met vreugde gevierd dat hij 25 jaar actief was geweest als predikant en twaalf en een half jaar aan de wijkgemeente Helpman was verbonden.
Hij groeide op in Den Haag in een vrijgemaakt gereformeerd gezin. Als tiener maakte hij de kerkscheuring mee; zijn ouders werden ‘buitenverbanders’, leden van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Peter wilde afstand nemen van zijn als beklemmend ervaren gelovige opvoeding en ging theologie studeren aan de VU in Amsterdam. Zijn leven lang vond hij het belangrijk aansluiting te blijven zoeken met de christelijke geloofstraditie, maar tegelijkertijd wilde hij dat iedereen in vrijheid zijn of haar eigen geloofshouding zou kunnen bepalen.
Bij zijn eigen zoektocht heeft hij vele anderen betrokken. Even snel als hij door het leven beende (niet alleen tijdens wandelingen in binnen- en buitenland, maar ook binnenshuis of in de consistorie), las hij de ene na de andere theologische publicatie. Door het schrijven van artikelen in Kerk in Stad en het begeleiden van gesprekskringen liet hij velen kennismaken met theologische denkers die hij had ontdekt: o.a. Rowan Williams, Peter Rollins en John Caputo. Ook schonk hij aandacht aan het werk van Nederlandse theologen als Erik Borgman, Gijs Dingemans en Bert Hoedemaker.
Peter zocht de verbinding tussen geloof en wetenschap, theologie en moderne cultuur. Hij koesterde bovendien een brede en diepgaande belangstelling voor beeldende kunst, architectuur, poëzie, film, oude en nieuwe kerkmuziek. Dat kreeg ook vorm in vieringen waarbij hij betrokken was, zoals de orgeldiensten met Jan-Arjen Mondria, de liedmiddagen met Chris van Bruggen en de diverse kunstprojecten in De Ark.
Naast zijn inzet voor de eigen wijkgemeente was Peter actief in breder verband, zoals de Kerkenraad Algemene Zaken, het moderamen van de classis, het bestuur van het Bavinckcollege, de redactie van Kerk in Stad, het theologisch werkgezelschap, de werkgemeenschap en het team van predikanten.
Kort na zijn emeritaat bleek dat Peter ongeneeslijk ziek was. Op 9 april hebben we in de Immanuelkerk afscheid van hem genomen. In de viering werden de woorden gezongen die Peter als een credo beschouwde: “Licht dat terugkomt, hoop die niet sterven wil, vrede die bij ons blijft”.
Ons meeleven gaat uit naar Hanneke Doekes, de kinderen en kleinkinderen en allen die Peter missen.
