Voor mij ligt een kleurrijk en fraai vormgegeven boek, of nee, je kunt het beter een glossy noemen, maar dan wel op zeer verantwoord papier gedrukt. Kind te koop, luidt de titel, die direct zowel verontwaardiging als mededogen oproept. De subtitel voel je al aankomen: ‘Kennismaking met de kindslaven van vandaag’.
Persoonlijke verhalen van kindslaven vormen het raamwerk van het boek. Het zijn indrukwekkende verhalen van kinderen, die gedwongen in rozenkwekerijen, in de mijnbouw, in de seksindustrie maar ook bedelend op straat of in de huishouding werken. De schrijver licht tussendoor vervolgens toe, hoe kinderen in de wereld van kindslaven terechtkomen. Sommigen worden zelfs gestolen door criminelen. Anderen worden door hun eigen ouders verkocht, die uit wanhoop niet meer weten hoe ze voor hun kinderen moeten zorgen. Slavernij komt overal voor en kan eenieder overkomen. “Slavernij kan men overal aantreffen. Het is een onkruid dat in iedere grond groeit,” zei Edmund Burke. De wereld kent op het ogenblik 49,5 miljoen tot slaaf gemaakten.
Een denkbeeldige advertentie waarin slaven worden gezocht geeft vlijmscherp weer hoe het leven van een slaaf eruitziet.
SLAAF GEZOCHT (m/v) Een slaaf is:
• bij voorkeur arm en kwetsbaar, het liefst horend bij een minderheid
• werkt tot 20 uur per dag
• werkt 365 dagen per jaar
• heeft geen vakanties
• geen ziekteverlof
• werkt zonder veiligheidsvoorzieningen
• verdient onder het minimumloon
• de huisvesting is minimaal
Precies midden in het boek (ik weet niet of dat ook de bedoeling was) komt een lelijke aap uit de mouw. Je zou die aap ook Mammon kunnen noemen: Het draait allemaal om geld. Hier begint het onderwerp complex te worden, hier komen wijzelf ook in het geding. De infographics worden concreter en radicaler.
Het verhaal van Kumar uit de steenfabriek, deed me aan de Israëlieten denken, die gebukt gingen onder hun slavernij in Egypte. Ze schreeuwden het uit zodat hun hulpgeroep omhoogsteeg tot God (Exodus 2:23-25). En God hoorde hun klacht… en had bemoeienis met hen.
Dit boek (Kind te koop) confronteert ons met een problematiek die je niet zomaar even oplost. Waar het wel om vraagt is bemoeienis. Mozes probeert daarvoor weg te lopen en ik met hem. Bemoeienis heeft met bemoeien te maken, betrokken raken op. Het lot van gekochte kinderen, die vaak zo onzichtbaar zijn, zichtbaar te maken. Dat doet Kind te koop subliem en op creatieve wijze. Goed voor bespreking op een kring of in een catechesegroep. Het boek leest door zijn opzet niet als een roman. Maar er is ook niets romantisch aan…
Katrien Ruitenburg, Kind te koop: Kennismaken met de kindslaven van vandaag
Michaboeken (Micha Nederland)
Amsterdam: Buijten & Schipperheijn, 2023
ISBN: 978 94 636 9145 1 | € 16,99 | 48 pagina’s