Binnenkort begint er weer een nieuwe reeks vieringen Uit de Kunst in het kader van Schoonheid met een Ziel en dan ook nog in de majestueuze Martinikerk. Vanaf het begin heb ik deze vieringen mogen bijwonen, ervan genoten, terwijl het mij ook aan het denken zette en me bewoog. Wat anders was en is, is de verbinding van vooral beeld en woord. De komende reeks is een verkenning langs vijf Groningse kunstwerken met als themanaam: Er moet geleefd worden. Ik sprak samen met Marga Baas met kunstenaar Wilma Drooger, die meedoet aan deze serie vieringen.

Marga Baas vertelde intussen hoe het drie jaar geleden begon met de vieringen Uit de Kunst. Eerst waren er Jazzvespers en dergelijke, maar na het emeritaat van Tiemo Meijlink kwam het idee om meer direct wat met kunst te gaan doen. Jan Willem Nieboer beet toen de spits af met ‘Tuin der Lusten’ van Jeroen Bosch. Men is historisch begonnen, met afbeeldingen die je bijbels zou kunnen noemen. De vorige reeks kwam al meer naar onze tijd toe, met kunstenaars uit de vorige eeuw, die voor een deel ook nog leven en zo misschien dichter bij ons staan.

Groningse kunst
Maar nu gaat het om kunstenaars die nog leven, voornamelijk Groningse kunstenaars of, zoals John Hejduk, met een kunstwerk dat beeldbepalend is voor de stad. Een van de ideeën hierachter was dat de kunstenaar dan ook zelf in de dienst aanwezig zou kunnen zijn. Het kunstwerk staat in deze serie centraal en misschien associeer je dat met een bijbelverhaal. Het kunstwerk moet vooral voor zichzelf spreken. Vanaf het begin werd het bij deze diensten ook belangrijk gevonden dat er ruim aandacht was voor muziek, binnen het kader van de (on)mogelijkheden.

Iets teers
We spreken veel over Wilma Droogers kunst. Bij haar geen beelden of afbeeldingen, maar iets subtiels: installaties met nestjes en draden. Iets kwetsbaars, teers en ontstaan uit liefde.

Wilma Drooger heeft twee keer meegedaan met het Project Monnikenwerk, waar kunstenaars in kerken van de Stichting Groninger Kerken werken en de kerk hun werk- en expositieruimte is. Vorig jaar kon men Wilma’s werk in Saaxumhuizen zien met een installatie met draad en nesten. “Het lijkt me mooi om weer iets met die heel kleine nesten te doen, juist in zo’n grote en robuuste kerk waar de wind doorheen waait en alles beweegt.” De draden die ze gebruikt haalt ze uit oude lakens, lakens met een geschiedenis, met een verhaal.

Tussen de lakens
Haar eerste nestje maakte ze jaren geleden. Later is zij daarmee verdergegaan en heeft ze nestjes gemaakt van kippenveertjes, bloempluizen, dons en schapenwol. Voordat Wilma de opleiding aan de kunstacademie deed, werkte zij met kinderen op peuterspeelzalen. Mooi aan kinderen vond zij altijd de enorme verwondering en levenslust. Ergens past dat bij die nestjes. En dan de fascinatie voor lakens, liefde hoort daarbij. “De liefde wordt vaak tussen de lakens bedreven. Maar het hoort ook bij geboorte, het kind wordt er geboren en daarna in doeken gewikkeld. Het is ook een soort bescherming. Nog niet zo lang geleden viel me op dat er op lakens soms een naam stond. Dat laken is dus duidelijk van iemand geweest, nu misschien overleden en zo zijn die lakens dan terecht gekomen bij Mamamini. Daarom is het voor mij zo belangrijk. Dat heeft voor mij ook een grote symbolische waarde en te maken met leven, liefde en dood.”

Leven is pijnlijk
Waarom besloot ze mee te doen aan deze serie vieringen? “Ik bezocht deze diensten al eerder, heb er vier of vijf meegemaakt. Ik stel mezelf altijd de vraag of ik mijn werk naar buiten wil brengen en welke zeggingskracht het heeft. Je maakt iets dat van binnenuit komt. De danser die ik ooit tekende was extreem lang uitgerekt. Je ziet die pijn. Dat past bij het leven. Leven hoe mooi ook, maar het leven is pijnlijk.” Dan citeert Wilma de Liberiaanse Tonia Dabwe: ‘Verdriet is de tol die we betalen voor liefde.’ Dit citaat spreekt haar zeer aan: liefde en het weten erom kan een enorme drijfveer zijn.

Met het eeuwige
“De vraag is in hoeverre je dingen van jezelf wil laten zien. Ja, ik doe mee aan projecten en tentoonstellingen en laat mijn werk zien. Er is bij mij altijd wel een zekere schroom, maar toch, ik mag daar zo maar in de Martinikerk onder die prachtige kroonluchters werk installeren. Voor mij is er meer tussen hemel en aarde. Ik wil wel in verbinding blijven staan met de hemel en het eeuwige. Ik wil tegen beter weten in blijven geloven dat er meer is dan het leven hier. Daarbij is het heel belangrijk hoe wij hier op aarde leven en hoe wij positie nemen tussen goed en kwaad, hoe wij met liefde omgaan. Kunst is troost voor de ziel en daarom wil ik graag meedoen aan deze vieringen.”

De vespers Uit de kunst vinden elke vierde zondag van de maand plaats in de Martinikerk, 17:00 uur. Deze serie zijn de data 28 januari, 25 februari, 24 maart, 28 april en 26 mei.