In september 2017 begon ik met de bacheloropleiding voor theologie in onze prachtige stad. Dit was voor mij een bewuste keuze. Ik wilde graag in Groningen blijven, de stad die ik al goed kende omdat ik er min of meer was opgegroeid, en ik wilde erg graag geestelijk verzorger of predikant worden. Bovendien betekende het dat ik in een historisch gebouw midden in de binnenstad terecht zou komen, op een kleinschalige faculteit, en dat ik breed opgeleid zou worden in verschillende gebieden, zoals de oude talen, geschiedenis van het christendom, filosofie en psychologie van religie, en nog veel meer. Allemaal grote pluspunten voor mij. De theologieopleiding hoort thuis in Groningen – en dat vind ik niet alleen.
Theologie studeren in Groningen
Al sinds het jaar 1614 wordt theologie aangeboden aan de Rijksuniversiteit van Groningen. Dit is dus vanaf het allereerste begin. Theologie behoort tot de oudste opleidingen in de stad, samen met geneeskunde, rechten en filosofie. Theologie betekent godgeleerdheid. Heel letterlijk vanuit het Grieks betekent het ‘spreken over God’. De huidige faculteit Godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen is gevestigd in het oude rechtbankgebouw aan de Oude Boteringestraat. In dit historische gebouw zijn zalen voor colleges en tentamens, een grote hal om met studenten samen te komen, en ook nog de oude zittingszaal, waarin vroeger hoorzittingen werden gehouden, en die nu soms nog wordt gebruikt voor lezingen en diploma-uitreikingen. Bovendien ligt het gebouw vrij centraal in de binnenstad, niet ver van andere universiteitsgebouwen, en ook niet ver van het bruisende Groningse studentenleven.
Aan de faculteit kun je je bachelor theologie doen, maar ook een bachelor in religiewetenschappen, zowel een Nederlandse als een internationale, en nog een heel aantal interessante marsteropleidingen op het gebied van religie. Ook wordt er veel onderzoek gedaan. Theologen stromen in in een Nederlandse bacheloropleiding. Je begint dan met het leren van de oude talen, Hebreeuws en Grieks, en het goed leren doen van tekstueel onderzoek naar alle oude bronnen van het jodendom en het christendom. Daarnaast begin je met introducerende vakken rondom theologie en rondom de geschiedenis en de context van zowel het Oude als het Nieuwe Testament. Vervolgens maak je kennis met vakken als filosofie, psychologie en sociologie van religie, en met een uitgebreide geschiedenis van het christendom. Ook leer je iets over de islam en is er veel ruimte voor keuzevakken.
De Groningse opleiding theologie is al voor het tiende jaar op rij beoordeeld met het predicaat ‘topopleiding’. Uit de nationale studentenenquêtes bleek steeds dat studenten de opleiding erg hoog indelen op onder andere de kwaliteit van het onderwijs. Deze enquête wordt door het hele land door studenten van alle opleidingen en universiteiten ingevuld. Theologie scoort niet alleen heel hoog bij onze universiteit, maar ook landelijk is deze studie beoordeeld als de beste theologieopleiding, samen met de Theologische Universiteit Apeldoorn. Andere topopleidingen aan de RUG zijn Engels en archeologie.
Theologie studeren in Groningen wordt niet alleen gekenmerkt door een goede onderwijskwaliteit en een breed aanbod aan vakken, maar ook door de mogelijkheid tot verbreding van het studentenleven. Naast de levendige binnenstad van Groningen met zijn vele kroegjes en studentenverenigingen, heeft de faculteit Godgeleerdheid in Groningen ook een studievereniging, waar iedere student automatisch lid van is. Deze vereniging is genoemd naar de beroemde Groningse theoloog Gerardus van der Leeuw. Deze vereniging organiseert interessante en ook gezellige activiteiten voor alle studenten, en organiseert kerst- en paasvieringen op de faculteit. Naast deze vereniging is er ook nog de mogelijkheid om je als student aan te sluiten bij een van de drie aanwezige studentendisputen. Een daarvan is het Gronings theologisch studentendispuut Bonifatius. Dit dispuut moedigt theologiestudenten aan om hun academische opleiding te verbinden met hun persoonlijke geloofsleven.
Zoals u ziet biedt de theologiestudie in Groningen de studenten dus veel mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling en sociaal contact, naast een brede opleiding. Maar Groningen heeft nog iets bijzonders te bieden aan theologen in wording. De bacheloropleiding van de RUG werkt nauw samen met de Protestantse Theologische Universiteit, die eveneens in de binnenstad van Groningen gevestigd is. Deze universiteit biedt een aantal interessante verdiepende masteropleidingen voor theologen, en ook veel ruimte voor allerlei theologisch onderzoek.
Maar daarnaast houdt de PThU zich ook bezig met het opleiden van predikanten voor de Protestantse Kerk in Nederland. Wanneer je aan de RUG een bachelor theologie volgt, kun je er als student voor kiezen om tijdens de bachelor ook een route met vakken aan de PThU te volgen, die je voorbereiden op de predikantsmaster en de andere theologische opleidingen aan de PThU. Deze route wordt door veel studenten gekozen. Theologie is een kleinschalige opleiding, met een gemiddelde instroom van zo’n tien tot twaalf studenten per jaar. Het grootste deel van deze studenten volgt uiteindelijk ook vakken bij de PThU. Deze samenwerking maakt dat theologiestudenten een logische route naar het predikantschap hebben, mochten ze dat willen, en dat ze ook aan de PThU de ruimte krijgen om naast hun studie hun eigen spiritualiteit en existentie goed te ontwikkelen. Daarnaast is er ook op de PThU in Groningen een hechte sociale gemeenschap van studenten en docenten.
Een uniek verbond
Bij de studentenvoorlichtingen en de meeloopdagen van de opleiding theologie aan de RUG zijn altijd studentambassadeurs aanwezig. Dit zijn enthousiaste studenten die graag hun verhalen en hun ervaringen over de opleiding delen met nieuwkomers en geïnteresseerden. Een van hen, Carolien de Jong, vertelt dat ze op meeloopdagen de studenten niet alleen rondleidt op de faculteit van de RUG, maar dat ze hun ook altijd het PThU-gebouw laat zien, en met hen over de mogelijkheden van beide opleidingen spreekt. Door de samenwerking tussen de twee bacheloropleidingen zijn de beide faculteiten vaak nauw met elkaar verbonden, en lopen studenten bij elkaar in en uit.
Het grote mysterie
Al deze quotes sluiten erg aan bij mijn persoonlijke ervaring met de studie theologie. Inmiddels heb ik de bachelor aan de RUG afgerond, en ben ik ingestroomd in de predikantsmaster. Ik prijs me gelukkig met de ontwikkeling die ik in de opleiding doormaak en ik kan nu al merken dat de theologie voor mijn hele toekomst een enorme verrijking zal zijn.
Het hele eigene karakter van de theologie ten opzichte van andere studies is dat je hier niet alleen vaardigheden leert toepassen of een vak leert, maar dat je hier ook meer leert over jezelf, en over de zingevende aspecten van het bestaan van mensen die in de wereld zoveel betekenen, maar die vaak maar zo weinig worden erkend. Ik heb in mijn studie het vermogen geleerd om ook heel abstract te denken, en in plaats van het pragmatische, juist de meer existentiële vragen over het leven naar boven te halen. Vragen als: Waarom zijn we op aarde? Is God almachtig? Wat is het kwaad? Die vragen zijn allemaal normaal en welkom tijdens deze unieke opleiding. Je kan niet verwachten dat je er een antwoord op zal krijgen, maar ik heb wel leren duiken in het grote mysterie dat leven (met de Ander) betekent.