Covid-19 had heel 2021 door invloed op het kerkelijke leven. Kerken waren vaak dicht en mensen waren dan aangewezen op de video-uitzendingen via internet. En hoewel het mooi is dat dat allemaal mogelijk is gemaakt in 2020, is het toch een aderlating voor de kerk, waarin ontmoetingen van mensen mede centraal staan.

Maar er zijn gelukkig ook veel lichtpuntjes. Mensen hebben zich ingezet om zoveel mogelijk activiteiten door te laten gaan. En kerkleden hebben ook financieel hun verantwoordelijkheid genomen. Zo waren de opbrengsten van de Actie Kerkbalans (vrijwillige bijdragen) en van collectes hoger dan verwacht.

Een belangrijke gebeurtenis in 2021 is de verkoop van het kerkgebouw De Ark in Helpman, een aantal jaren na de fusie in Zuid. Voor veel mensen is dit een emotioneel moment geweest, een definitieve afsluiting van een tijdperk. Gelukkig werkt Zuid nog altijd hard om gezamenlijk iets moois op te bouwen in de Immanuelkerk. De opbrengst van dit kerkgebouw heeft een grote invloed op het financieel resultaat, omdat de kerk maar voor een heel laag bedrag op de balans stond. Met dit geld kan de kerk veel mooie dingen doen in de toekomst. Een bestemming van het geld is nog niet bepaald en het is dan ook terug te vinden in de algemene reserve.

De verhuuropbrengsten waren uiteraard veel lager dan in een jaar zonder Covid-19, maar ze zijn gelukkig wel gelijk aan het bedrag dat was begroot.
De beleggingen hebben goed gerendeerd in 2021, waarmee het al met al financieel een redelijk jaar is geweest.

Predikanten en kerkelijk werkers
Na het vertrek van predikant Marga Baas bij De Fontein is voor een andere opzet gekozen bij deze kerk, in lijn met het project ‘Van Wijk- naar Buurtkerk’, waarbij gewerkt wordt aan een steviger verbinding met de organisaties en activiteiten in de wijk. Centraal hierin staat kerkelijk werker Ruth Pruis, die een uitbreiding van haar aanstelling kreeg. Daarnaast hebben drie predikanten uit de andere wijken een deel van hun uren toegekend aan ondersteuning bij De Fontein. Dit is een eerste stap naar meer ‘stadsbreed’ denken en handelen, zodat we bij een teruglopend ledenaantal toch voldoende pastorale inzet behouden.

Predikant Pieter Versloot van de Martinikerk is in 2021 gestart met zijn functie als stadspredikant, waarin hij een centrale rol krijgt in de (niet-bestuurlijke) communicatie vanuit de PGG naar buiten toe. Hiermee wil de PGG de zichtbaarheid in Stad vergroten.

Stadsklooster
PGG heeft ook in 2021 (financiële) steun verleend aan verwante organisaties, zoals de stilte- en bezinningsplek Stadsklooster, missionair centrum Het Pand en informatie- en opinieblad Kerk in Stad.
Met de beschreven activiteiten en ontwikkelingen heeft de PGG invulling gegeven aan het nieuwe beleidskader 2021-2024: ‘Ritselende Bladeren, samen leren en investeren’. Hierin staat: “De PGG ziet graag dat haar wijkgemeenten voluit oefenplaats en speelruimte zijn, waar het Woord van God en Zijn Koninkrijk tot leven komen. Zij speelt daarbij een inspirerende en faciliterende rol. In de uitvoering van die rol streeft de PGG naar een zo licht mogelijke organisatiestructuur, die het mogelijk maakt soepel op actuele ontwikkelingen in de gemeenten, kerk en maatschappij te kunnen reageren.”

Het complete financiële jaarverslag van de PGG ligt ter inzage bij het Kerkelijk Bureau en bij de verschillende wijkkerken.

Blik naar buiten
Wat is belangrijk, wat is dierbaar, nu en in de toekomst? Deze vragen bepalen de nieuwe koers van de PGG, zoals verwoord in het beleidskader. De blik gaat meer naar buiten: welke rol heeft de kerk in de samenleving? Hoe kunnen we als kerk leren van de veranderende wereld?

In 2021 is deze verandering al zichtbaar, bijvoorbeeld met het aanstellen van een stadspredikant. Een ander voorbeeld is het project Buurtkerk van De Fontein, waarin gekeken wordt naar nieuwe vormen van kerk-zijn, met de blik op de hele buurt.

Ondersteunend hieraan is vorig jaar ook ingezet op een betere communicatie, moderner en meer open naar buiten toe. Onze nieuwe communicatiemedewerker Annejet Fransen gaat zich hier dit jaar op richten. Het eerste zichtbare resultaat is er al: een geheel nieuwe, moderne en overzichtelijke website: www.protestantsegemeentegroningen.nl.

De nieuwe koers die vorig jaar is ingezet, heeft nu al zichtbare gevolgen, ook in de financiën. De PGG houdt u de komende tijd op de hoogte van de ontwikkelingen, via onder meer Kerk in Stad en de nieuwe website.

‘Diaconaal present’, dat is de naam van het diaconale beleidsplan, dat in 2021 van start ging. En het is een mooie, inspirerende start geworden, ondanks de coronamaatregelen. De diaconale verkenners gingen de wijken in en de diakenen gingen aan de slag met ‘Diaconaat in Stad’. Voor de wijkdiakenen waren er de inspiratiebijeenkomsten.

Tafels in de stad
Het beeld dat de diaconie heeft ontwikkeld rond het nieuwe beleid heet ‘DiS’. Letterlijk staat dit voor Diaconaat in Stad, maar ‘dis’ is ook een tafel, voor ontmoetingen, met mensen uit de wijken en partners van andere organisaties. De diaconie van de PGG wil aansluiten bij wat er al is in de wijken, meewerken aan de uitbouw van een netwerk van letterlijke en figuurlijke tafels, waar de diaconale presentie vorm krijgt.

Een van die vormen is de samenwerking met de sociale onderneming Salmagundi. Mensen die wat moeilijker uit de verf komen in reguliere banen, krijgen hier kansen. Zij helpen mee in het dinercafé, in de woonwinkel of de werkplaats. En er liggen aanvullende ideeën, voor een leefgemeenschap, voor activiteiten voor de wijk, voor de tijdelijke opvang van mensen die in de problemen zijn gekomen.

De diaconie wil zich hieraan verbinden, door de sociale ondernemer te ondersteunen en door eigen ideeën vorm te geven in het gebouw van Salmagundi. Uiteindelijk wordt de diaconie ook de hypotheekverstrekker van Salmagundi, om al deze mooie projecten een fysieke plek te kunnen geven.

Inspiratiebijeenkomsten
De diaconie bestaat uit mensen uit alle vijf wijkgemeenten van de PGG. Wijkdiakenen zijn dan ook cruciaal voor alle activiteiten en ambities van de diaconie. Afgelopen jaar zijn er, ondanks corona, twee inspiratiebijeenkomsten geweest. Bij de eerste bijeenkomst praatten de diakenen over de rol en de mogelijkheden van de diaconie in Stad.

De tweede bijeenkomst in november stond geheel in het teken van de diaconale verkenners (kader). Bij deze bijeenkomst in de Martinikerk waren ook veel medewerkers van de burgerlijke gemeente en maatschappelijke organisaties aanwezig.

Samen sterk
Ook financieel geeft de diaconie deze visie invulling. Zo steunt ze langer lopende projecten zoals missionair centrum Het Pand in de Korrewegwijk, het project van Wijkkerk naar Buurtkerk in De Fontein en de dak- en thuislozenopvang De Open Hof. Bij die laatste ligt de focus op de geestelijke verzorging die wordt geboden.

In 2021 steunde de diaconie ook kleinere en korter lopende projecten, zoals:

• Diaconaat in de regio, een initiatief van de Classis Groningen-Drenthe;
• De inzet van de missionair predikant in Groningen;
• De ondersteuning van een aantal internationale studenten van de PThU;
• Het leer-leefhuis Chavah;
• Stichting Straatwijs;
• De kledingbank;
• De vakantiebank.

Daarnaast heeft de diaconie voor een aantal speciale collectedoelen de opbrengst verdubbeld.

Communicatie
Maar je kunt zoveel ondernemen als diaconie, het is ook belangrijk dat de mensen ervan weten. Niet om jezelf daarmee op de borst te kloppen, maar om initiatieven succesvoller te maken en om elkaar en anderen te inspireren. 2021 stond daarom ook in het teken van een betere communicatie. Zo verschijnt er vanaf medio vorig jaar gemiddeld eens per twee maanden een diaconale nieuwsbrief. En er is in het laatste kwartaal van 2021 hard gewerkt aan het opzetten van een website voor Diaconie in Stad.

Rendement beleggingen
Al deze activiteiten en initiatieven kosten natuurlijk geld. Een deel daarvan komt van de opbrengst van de diaconale beleggingen bij de Rabobank. Deze beleggingen voldoen aan de strenge eisen van het beleggingsstatuut van de PGG. In 2021 werd een mooi positief rendement behaald van ongeveer 7 procent.

Dit jaarverslag is een bewerkte versie van het verslag bij het financieel jaarverslag dat de diaconie heeft opgemaakt. Kerkleden kunnen het gehele financiële jaarverslag inzien bij het Kerkelijk Bureau en in de kerken van hun wijk.

Diaconale verkenners
Als eerste stap in de ontwikkeling naar diaconale presentie is gekozen voor het instellen van het diaconale verkennersproject. Het College heeft vijf verkenners aangesteld en hen gekoppeld aan vijf woonwijken: Beijum, de Wijert Noord, de Oosterparkwijk, de Hoogte en Selwerd. Vijf wijken die beneden het gemiddelde scoren, als het gaat om kwaliteit van leven.

De vijf verkenners dompelden zich gedurende een aantal maanden onder in ‘hun’ wijk, voor een dag in de week. De term ‘verkenner’ dekt niet helemaal de lading. Een verkenner probeert buiten schot te blijven. De vijf vrouwen en mannen deden dat juist niet. Ze probeerden gevoelig te worden voor de dynamiek van de wijk en lieten zich verrassen.

De kennis die zo werd opgedaan, helpt de stedelijke diaconie om zich te verbinden met de stad en daarbij aansluiting te zoeken bij wat gaande is.

Op 11 november hebben de diaconale verkenners in de Martinikerk de resultaten van hun werk, hun ‘exposure’, gedeeld met wijkdiakenen en anderszins betrokkenen (opbouwwerkers, ambtenaren, journalisten etc.). Op grond van de resultaten is besloten het project te vervolgen en te verbreden. Doel hiervan is om de diakenen en wijkgemeentes van de PGG zich deze werkwijze eigen te laten maken en zich opnieuw te leren verhouden tot hun omgeving.