In de middeleeuwse kerk van Zweeloo, een dorpje tussen Beilen en Emmen, staat een bijzondere houten preekstoel uit het jaar 1702. Het is de enige kansel in een Drentse kerk waarop bijbelse verhalen staan afgebeeld: Op alle vijf kanten van de preekstoel zit een eikenhouten paneeltje met zo’n afbeelding. Vandaag gaat het over het tweede paneel.

De kansel van Zweeloo heeft twee lastige, twee afwijkende panelen: juist deze twee panelen hebben elk in de bovenhoeken een naar het midden gerichte engel. Op dit tweede paneel – dus gerekend na ‘Elia en de raven’ – is de hoofdfiguur een soort zwevende zeemeermin, spelend op een bazuin of een loftrompet. Het is een heel bijzondere hoofdfiguur, een engel misschien, maar dan een engel met een vissenstaart. Vanwege deze vissenstaart lijkt die figuur op een zeemeermin, of misschien beter: een zeemeerman, want er zijn geen borsten aangeduid.

Toch, een zeemeermin of een zeemeerman afgebeeld op een kansel in een dorpskerk midden in Drenthe, dat is op zijn minst verrassend te noemen. Vooral bij dit tweede paneel kan met enige voorzichtigheid gesteld worden dat het niet bij het voorgaande paneel en ook niet bij het vierde en vijfde paneel past. Trouwens, hier ontbreken ook de halve bloemen in de beide benedenhoeken en er zijn evenmin weelderige planten aanwezig, zoals in het eerste, vierde en vijfde paneel.

Met andere woorden: dit tweede paneel met de zeemeerman en straks het derde paneel met de zon in het midden, lijken bij elkaar te horen; deze beide voorstellingen maken wellicht deel uit van een andere serie met een heel ander thema: De Schepping.

Misschien zit het zo:
Begeleid en beschermd door twee engelen is een mens afgebeeld, een echt mens geschapen op de zesde dag. En tegelijk een mens geschapen op de vijfde dag; een mens met zowel vogelvleugels als een vissenstaart. Een mens dus met een groot deel van de schepping in en om zich. Een bijzonder mens, zwevend langs de hemel als de engelen. En tegelijk is net deze mens een deel van de aarde en het water in en rond de aarde. Spelend op een bazuin of loftrompet, tot eer van de Schepper.

Ja, misschien zit het zo.