Afgelopen Goede Vrijdag heeft de PKN bij monde van scriba René de Reuver en directeur Kerk in Actie Jurjen de Groot een heldere verklaring de wereld doen ingaan over het conflict tussen Israël en Palestina. In mijn gespreksimpressie, vorige editie, over een gespreksavond met dit onderwerp sprak ik van de kool en de geit willen sparen: de PKN zou zijn vingers niet durven branden hieraan, juist omdat in de kerk er grote verdeeldheid over heerst. Deze verklaring was daarom voor mij een verrassing. Het voert te ver om haar hier onverkort weer te geven (op onze website vindt u haar wel integraal), maar ik haal enkele punten naar voren die mij opvielen. Dat is natuurlijk persoonlijk; leest u deze belangrijke verklaring vooral ook zelf!
Een ding is zeker: zowel de kool als de geit worden niet gespaard; de verklaring probeert juist de politiek uit het conflict te halen, want die brengt ons klaarblijkelijk niet verder. In dat licht werd ook dat artikel uit onze kerkorde, de onopgeefbare verbondenheid met het volk Israël, gepreciseerd. Het gaat niet om de staat, laat staan de nationalistische regering van Israël, maar om het theologische begrip ‘volk van Israël’ – waarin de christelijke kerk haar wortels heeft. Die verbondenheid mag en kan dan ook niet verbroken worden, die dialoog moet gaande blijven. Daarmee haalt deze verklaring een belangrijke angel uit de discussie.
Sterk vind ik, dat De Reuver en De Groot aanhaken op het lijden van Goede Vrijdag. “In de viering van Goede Vrijdag dit jaar krijgt het diepe lijden van Joden, Palestijnen en andere volken schrijnende weerklank.” Het durven aanraken van de wonden, elkaars leed erkennen: in die kwetsbaarheid ligt het begin van de oplossing.
Maar mocht u nu denken dat de verklaring in algemene wolligheden blijft steken, dan kunt u gerust zijn. Het aardige is nu juist dat op basis van de humaniteit voortkomend uit bijbelse waarden – de mens in de Ander willen zien – er stevig stelling genomen wordt. Ik citeer een kerngedeelte: “Concreet houdt dit in dat de Protestantse Kerk alles afwijst wat vrede en rechtvaardigheid in de weg staat en voorstander is van alles wat hier juist aan bijdraagt. De huidige politieke loopgraven staan dit in de weg.”
En dan volgen daarop toch een paar stevige stellingen. Ik pik daar drie uit:
- Wij distantiëren ons van directe of indirecte (financiële) steun aan kolonisten en geweld door hen op de Westbank. De Israëlische nederzettingen zijn illegaal.
- Wij veroordelen het dat de Joodse gemeenschap in Nederland wordt bedreigd en verantwoordelijk gehouden wordt voor de situatie in Israël en Palestina. Dit is antisemitisme.
- Wij zijn tegen het ontzeggen van hulp(goederen) aan degenen die hier afhankelijk van zijn.
Hier zit geen woord kerkelijk Latijn bij. En juist door deze stellingen buiten de politieke loopgraven te houden, winnen ze aan kracht. Ik was al blij dat de PKN geluisterd heeft naar oproepen uit het land en met een verklaring is gekomen. Maar dit krachtig statement maakt me gelukkig.
Lees de verklaring op kerkinstad.nl of via deze link: https://protestantsekerk.nl/nieuws/politieke-loopgraven-staan-oplossingen-en-noodhulp-palestina-en-israel-in-de-weg/