Vanaf woensdag 22 februari tot en met zondag 14 april zijn in het kerkgebouw De Fontein bijzondere schilderijen van Harrie Medema te zien. Bijzonder ook wat het thema betreft: de schaduw van Maria Magdalena.
In de zomer van 2022 studeerde kunstenaar Harrie Medema af aan de Klassieke Academie met schilderijen rond de schaduw, rond de echo van Maria Magdalena. Zij was een volgeling van Jezus van Nazareth en uit de verhalen zou blijken dat zij een tijdlang in zonde leefde maar dat zij na haar bekering hoorde bij de kleine groep discipelen rondom Jezus.
Juist dat deel van de verhalen is van belang: een vrouw die aanvankelijk in zonde leefde en na haar bekering een volgeling van Jezus werd. Juist vanuit die gedachte werden door de Rooms-Katholieke Kerk in vooral Ierland en Engeland instellingen voor ‘gevallen’ vrouwen gesticht: de Magdalene Laundries. Wasserijen dus, geleid door nonnen, waar bijvoorbeeld ongewenst zwangere meisjes en vrouwen werden opgevangen, en waar zij een tijdlang woonden en werkten. Deze Magdalene Laundries heeft Harrie Medema in zijn schilderijen verwerkt.
Vrouwen en kinderen
Op de tentoonstelling in De Fontein zijn vooral schilderijen te zien van vrouwen; vrouwen aan het werk, alleen of samen. Het valt op dat de meisjes en vrouwen onduidelijk, vaag en anoniem zijn afgebeeld. Met opzet, want elke vrouw staat model voor meerdere vrouwen in dezelfde omstandigheden. De gebruikte kleuren zijn somber en sober want zo was hun leven ook: somber en sober.
De schilderijen vormen door hun volgorde een verhaal, een beeldgeschiedenis, dat loopt van ‘wanhoop’ naar ‘werk in de wasserij’ en dat via ‘heimelijke vlucht’ leidt naar het ‘verlaten van Magdalene Laundry’. Dit alles gebaseerd op de volgorde zoals veel vrouwen het meemaakten. Daar doorheen is ook het lot van hun kinderen geweven, want de ‘gevallen’ vrouwen moesten hun pasgeboren kind meteen afstaan voor adoptie.
En toch
De tentoonstelling in De Fontein is niet mooi op de manier waarop wij schilderijen normaal gesproken mooi vinden: er zijn bijvoorbeeld geen sprekende kleuren of kunstig vormgegeven taferelen te zien. Maar er wordt een beeld, er wordt een verhaal geschetst dat verteld moet worden, omdat het verder gaat dat alleen de Magdalen Laundries.
Uit de volgorde van de schilderijen blijkt dat de kunstenaar niet blijft steken in de enorme treurigheid maar hij laat de beelden doorlopen, een toekomst in. Harrie zegt hierover: “Het verhaal van de Laundries is nog niet ten einde. Nog steeds lopen er onderzoeken naar het aangedane onrecht en vechten oud-bewoners van de Laundries voor erkenning van het leed wat hun is aangedaan. Ze strijden voor hun recht op compensatie voor al die jaren waarin ze zonder inkomen in de Laundries gewerkt hebben.”
Verder
Zelf zegt Harrie, na het schilderen van de serie rond de Magdalene Laundries: “Mijn verhaal gaat verder, mijn beeldonderzoek naar Maria Magdalena is nog niet klaar!”
Als kijker naar de schilderijen kun je dat wellicht nazeggen, want al blijft de treurigheid in je hoofd zitten, na het zien van de beelden kun je toch ook weer verder, mag je ook weer verder. Daarom gaat ook Harrie Medema weer verder; hij werkt aan een serie waarbij een echo van de Magdalene Laundries doorklinkt, maar nu in een ander project rond Maria Magdalena.
De schilderijen zijn te zien in het kerkgebouw De Fontein, Eikenlaan 255 vanaf 22 februari tot en met 14 april. Het gebouw is open op woensdagochtend en donderdagochtend tussen 10:00 uur en 12:00 uur en op zondagochtend na de dienst.
