Vroeger, toen ik nog jong was, ging ik vaak naar jeugddiensten. Thuis voerden we wel eens een discussie over de vraag of die jeugddiensten wel meetelden als een echte kerkdienst, of dat ik op zo’n zondag niet ‘s middags alsnog een ’echte’ dienst moest bezoeken. Mijn ouders werden gelukkig steeds wat rekkelijker in de leer, zodat de periode waarin ik ‘gestraft’ werd voor mijn jeugddienstbezoek, niet al te lang heeft geduurd. Later waren ze vooral blij dat ik überhaupt nog naar de kerk ging.
De betreffende jeugddiensten waren trouwens niet uitsluitend voor jongeren, net zo goed als dat de erediensten vanuit het Groninger Studentenpastoraat niet uitsluitend voor studenten zijn. Ik weet niet of ze nog worden gehouden, maar je had ook diensten voor doven en slechthorenden, en diensten voor mensen met een verstandelijke handicap. Ook die vieringen kenmerkten zich door een open karakter: ze waren weliswaar speciaal bedoeld voor een bepaalde groep, maar sloten ‘gewone’ mensen niet buiten. Sterker nog: de aanwezigheid van kerkgangers van buiten de ‘doelgroep’ werd zeer op prijs gesteld.
Nu heeft het landelijk bestuur van de PKN de suggestie gedaan dat gemeenten aparte diensten voor gevaccineerden kunnen gaan houden. In deze vieringen zouden dan vooral oudere kerkgangers welkom zijn, omdat die de kerkgang meer zouden missen dan de jongere generatie. Zingen is er nog niet bij, en ook de afstandsregels zouden onverkort gelden.
Ik vind daar iets van. Ik vind het een heilloos idee. Ik zie het in mijn kerkelijke gemeente ook niet gebeuren, eerlijk gezegd, omdat bij ons de scheidslijn tussen gevaccineerd en niet-gevaccineerd, tussen wat ouder en wat jonger, bij meer mensen een gevoel van uitsluiting oplevert dan een gevoel van welkom zijn. Niet omdat er meer niet- dan wel-gevaccineerden zijn, maar omdat wij het omzien naar elkaar hoog in het vaandel hebben. We zouden de niet-gevaccineerden missen; wat is een eredienst waard als niet iedereen er welkom is? Juist als wel-gevaccineerd gemeentelid krijg ik extra speelruimte om er voor mijn medemens te zijn. Dat is op zich al een groot privilege; de kerk hoeft bevoorrechte mensen niet nog meer extraatjes te gunnen.
Maar de suggestie stelt wel dat je bij de deur niet mag schiften, onder het motto: ‘Jezus sloot geen mensen buiten.’ Hoe doe je dat dan veilig, als je niet mag vragen om een bewijs dat iemand gevaccineerd is? Is het dan niet gewoon een zoveelste ‘truc’ van de kerk om zich boven of buiten de regels te plaatsen, op basis van artikel 6 van de Nederlandse Grondwet? Alles in de hoop dat God zelf ons wel zal beschermen?
Mij zul je bij zo’n eredienst voor gevaccineerden niet aantreffen, ook niet nadat ik mijn tweede prik straks heb gekregen. Het gaat hopelijk nog maar om een paar maanden, voordat we weer met zijn allen bij elkaar kunnen komen. Tot die tijd moeten we als kerk toch nog wel uit de voeten kunnen met andere manieren van kerk zijn. Omzien naar elkaar kan overal, en elke dag.