Mirjam Nagelmaker, ooit afkomstig uit het Gooi en werkzaam in het bedrijfsleven, heeft op een cruciaal moment een totaal andere wending aan haar leven gegeven. Zij woont al vele jaren in Groningen en is tegenwoordig actief bezig met de armoede onder de Stadjers. Hoe komt iemand, die eerder op het vlak van financiële dienstverlening werkte en een bedrijf voor telemarketing opgezet had, ertoe dit alles achter zich te laten?

Hoe kom je in contact met de Groningers die te maken hebben met armoede? Het zijn niet de mensen die makkelijk te bereiken zijn en aan de kleur van de voordeur kun je ze niet herkennen. Dus probeer je de mensen naar je toe te halen. Sinds enige tijd is er iedere donderdagochtend van tien tot twaalf de Praattafel met koffie in buurtkerk De Fontein voor bewoners van Selwerd, Paddepoel en Vinkhuizen. Wijken die aangewezen zijn als achterstandswijken, een woord dat Mirjam hartgrondig haat. “Het is wel een gegeven dat daar veel armoede is en dat die mensen heel moeilijk te bereiken zijn. Daarom vind ik het initiatief van de buurtkerk zo mooi, om op deze manier de mensen naar binnen te krijgen en contacten te kunnen leggen.”

Alles is veranderd
Mirjam is geboren en getogen in het Gooi, in Loenen aan de Vecht. De eerste tijd in Groningen, waar ze voor haar werk naartoe verhuisde, had ze stevig heimwee naar het dorp met de vele kleine winkeltjes en huizen. “Het dorp was verdeeld in katholiek en gereformeerd, je boodschappen deed je als katholiek gezin bij de katholieke kruidenier en bakker. Het dorp is opgekocht door Hilversum en eigenlijk is er niets meer van over. Alles is veranderd. Ik ben er nog één keer terug geweest en vond het verschrikkelijk.”

Mirjam werkte de eerste tijd voor een familiebedrijf in Nijkerk, een bureau voor financiële dienstverlening. Zij was verantwoordelijk voor de afdeling telemarketing. Hiervoor waren studenten nodig en die kon men daar niet voldoende aantrekken. Zo kwam men op het idee deze bedrijfstak in Groningen op te zetten. Zij heeft toen hier in Groningen een bedrijf opgezet met zo’n honderdtwintig telemarketeers. Lange tijd liep het goed, maar op het eind zakte de boel in elkaar. Er kwamen rechtszaken en dat was allemaal zeer onverkwikkelijk. Ook overleed in die tijd haar vader. Mirjam stortte toen totaal in.

Burn-out
“Op een ochtend werd ik wakker en dacht, ik wil dit niet meer. Ik heb een brief geschreven dat ik overal van afzag, ik wilde niks meer, alleen dat het afgehandeld zou zijn. Ik heb overal afstand van gedaan. Toen kon ik gaan herstellen, maar dat heeft nog een tijd geduurd. Ik ben in dat jaar elke dag naar de middagmis in de Jozef-kathedraal gegaan en dan kon ik weer een dag verder.” Toen het weer wat beter ging, kreeg Mirjam een baan aangeboden in Baarn, op deze manier kon zij alles achter zich laten en weer terug naar het Gooi.

“Na een middagmis kon ik weer een dag verder.”

Voedselbank
Dit alles overwegende kwam zij op een donderdag naar de middagmis, waar de pastoor, heel uitzonderlijk, een korte overdenking hield. Voor haar was dit het antwoord en zij bleef. Zij had haar eerste stappen al in het sociale domein gezet vanuit haar achtergrond in maatschappelijk werk. Via de kerk kwam zij terecht bij het WMO-platform en de Ouderenraad, die al snel samengingen. De Stichting WIJ werd rond die tijd ook opgezet. “Het was een heftige periode en ook ingewikkeld, maar uiteindelijk stond het op papier en op papier was het oké. Ik ben ook al heel lang lid van de Raad van Kerken in Groningen. Ergens in 2016 belde Pastoor Wagenaar me, of ik hem zou kunnen vervangen. Hij zou met bisschop Gerard de Korte een officieel bezoek brengen aan de Voedselbank, maar kon die avond niet. Tijdens dat bezoek, waar ook diverse andere vertegenwoordigers van verschillende kerken aanwezig waren, zei de toenmalig directeur dat de Katholieke Kerk niets deed in het kader van de armoede.”

Mirjam was al langer lid van de parochiale Caritas-instelling van de kerk, waar het nodige geld in omgaat, om mensen binnen de parochie te kunnen helpen, zonder dit aan de grote klok te hangen. De volgende ochtend belde zij de directeur op om te vertellen wat haar kerk wel deed. Op grond van dit gesprek legde hij haar zijn tienpuntenplan voor, met onder andere het punt om arm aan rijk te verbinden.

Experiment
Ze begonnen een pilot: tien gezinnen van de voedselbank en tien vrijwilligers werden één op één aan elkaar gekoppeld. Na een jaar was de uitstroom honderd procent: deelnemers hoefden geen gebruik meer te maken van de voedselbank, waren schuldenvrij of gereguleerd en hadden werk als vrijwilliger, een participatiebaan of een reguliere baan. Dit was het begin van Stadjers Hand in Hand. Een onderzoek van de RUG naar dit project hielp Mirjam om verder te gaan met een kernteam bestaande uit professor Yasin Koc en twee studenten om een nieuwe missie en visie te ontwikkelen. De coaches die tegenwoordig betrokken zijn bij het project, zijn mensen met goede opleidingen en stevige banen. “Het grote succes van Stadjers Hand in Hand komt door de gelijkwaardigheid van de partners. Mijn aandeel nu is het creëren van draagvlak.”

Mirjams draagvlak in dit alles is toch altijd weer haar geloof. “De Bijbel is, ondanks alles, mijn basis. Ik moet dit doen en ik wil het ook. Mensen hebben er recht op!”

Corona
Alles liep goed en toen begon covid. Alles ging op slot, ook bij de Voedselbank. Er is toen besloten het eten bij de deelnemers aan huis te bezorgen met een anoniem busje. De mensen trokken zich weer terug en konden nergens meer naar toe. De coaches konden hen niet meer bezoeken en begeleiden en het werk niet voortzetten. Een aantal van de coaches is toen ook verhuisd, begonnen met ander werk en stopten als coach. Na die tijd moest er voor een deel weer van voren aan beginnen. De deelnemers lieten zich eerst niet zien en hadden het psychisch heel moeilijk.

Via René, de bloemist uit Paddepoel, werd de Praattafel ontwikkeld in het winkelcentrum. Intussen, door ziekte van René, is de Praattafel verplaatst naar de buurtkerk de Fontein. “Het leuke is om het samen te doen en dat is hier het geval!”