Omzien naar elkaar en vooruitkijken de toekomst in. Dat is een prachtig bijbels of zo u wilt christelijk uitgangspunt. Omzien naar elkaar, de Bijbel staat er vol van en ik vermoed dat veel preken op de een of andere wijze ook dat thema hebben. Tegelijkertijd is het christelijk geloof ook altijd toekomstgericht geweest. Onderweg naar het beloofde land. Toewerkend naar het koninkrijk Gods. In afwachting van de komst van de Messias. Kortom, het christendom kan zich prima vinden in de slogan: ‘omzien naar elkaar en vooruitkijken de toekomst in’.

Nu komt deze slogan niet rechtstreeks uit de Bijbel. Maar hij is bedacht door Mark Rutte, Sigrid Kaag, Wopke Hoekstra en Gert-Jan Segers, als motto voor het nieuwe kabinet. Voor zover bekend alle vier redelijk trouwe kerkgangers en dus ook bekend met het christelijk gedachtegoed. Het is zeker niet uit te sluiten dat dat in hun achterhoofd heeft meegespeeld. Je zou zeggen, dat is dan in ieder geval winst. Maar kerkgang is blijkbaar geen garantie dat ze ook hun taal op orde hebben. Maar dat is hen, op voorhand, vergeven (om maar eens even in de christelijke begrippensfeer te blijven). Want het overgrote deel van de Nederlanders, incluis mij zelf, heeft het gebruik van de taal niet goed op orde.

Want wat blijkt: de tekst wringt. Taaltechnisch in ieder geval. ‘Vooruitkijken de toekomst in’ is een pleonasme. Een begrip dat wordt verbonden aan iets dat van zichzelf al onlosmakelijk is. De houten boom, de gele boterbloem, de hete zon, de uiterste limiet, zomaar een aantal voorbeelden. Vooruitkijken is namelijk altijd de toekomst inkijken. We kunnen niet vooruitkijken het verleden in, of andersom: we kunnen niet achteruit kijken naar de toekomst.

Regeren is vooruitkijken, ik denk dat ze dat bedoelden te zeggen. De toekomst ziet er echter niet al te florissant uit. Twee derde van de Nederlanders heeft op voorhand geen vertrouwen in dit kabinet. En dus zullen al hun daden met het nodige wantrouwen worden gevolgd. Daar kunnen we van alles van vinden en ons misschien ook wel iets bij voorstellen: de formatie, het aardgas in Groningen, de toeslagenaffaire, het onduidelijke coronabeleid, om maar eens een paar onderwerpen te noemen. Onderwerpen die allemaal slachtoffers hebben gemaakt en het aanzien van de politiek geen goed hebben gedaan. Slachtoffers die allemaal recht hebben op erkenning. Dat er naar hen wordt omgezien!

In die zin mogen we hopen dat ze niet alléén vooruitkijken, maar ook terugkijken om te leren van de fouten uit het verleden. Want regeren is niet alleen vooruitkijken.