Kerken in Nederland hebben soms best een groot vermogen. Met dat geld kan veel goeds gedaan worden, maar zoals dat gaat met grote bedragen: je geeft het niet allemaal in één keer uit. Een deel wordt belegd om op de lange termijn de opbrengsten te kunnen gebruiken voor kerkenwerk en diaconaat. En dat is boeiender dan het klinkt. Want waar je je geld onderbrengt, kan een grotere impact hebben dan een gift aan een goed doel. Weet u waar uw gemeente in belegt?

Microkrediet
Weet u nog wat microkrediet is, bekend van koningin Máxima? Het is een lening voor kleine ondernemers die daarmee een startkapitaaltje hebben om een onderneming te beginnen. Het maakt het speelveld iets gelijker. Want vaak kun je alleen geld verdienen als je al geld hebt. Microkrediet is juist voor mensen zonder kapitaal en productiemiddelen, en zonder bezittingen die als onderpand voor een reguliere lening kunnen fungeren.

Microkrediet – het zit al in het woord – is een kleine lening, dus mensen zitten niet meteen diep in de schulden en kunnen de voldoening voelen om met hun inkomsten de lening terug te betalen. Dat bedrag kan idealiter weer aan iemand anders geleend worden. Natuurlijk is het succes van een onderneming niet alleen afhankelijk van een startkapitaaltje, dus het krediet is geen garantie op succes. Daar ligt ook het risico: als iemand geen opbrengsten uit de kersverse onderneming heeft, kan diegene vastraken in schulden. Oftewel: microkrediet alléén gaat de wereld niet redden. Maar het biedt, naast of eigenlijk door middel van het geld, wel kansen, vertrouwen en gelijkwaardigheid.

Oikocredit
De Pepergasthuisgemeenschap (OVG) in Groningen belegt al vanaf haar ontstaan een flink deel van haar reserve in Oikocredit, een wereldwijde coöperatie die investeert in microkrediet. Vanaf een inleg van € 200,- kun je beleggen in het Oikocredit Nederland Fonds. Dat geld wordt dan uitgeleend aan mensen in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. De organisatie bestaat al 48 jaar en sinds 2009 werken ze samen met de dienstenorganisatie van de PKN. Gemeenten en diaconieën van de PKN die willen investeren in Oikocredit, doen dit via het landelijk dienstencentrum. Individuele gemeenteleden kunnen via het Oikocredit Nederland Fonds beleggen. Daarnaast wordt gezamenlijk opgetrokken op het gebied van promotie en communicatie.

De vraag ‘wat doet u met ons geld’ is een heel actuele, maar hij werd in 1968 al gesteld op de Wereldraad van Kerken in Uppsala. Jonge kerkleden uit Nederland vroegen de verzamelde kerken kritisch naar hun beleggingsbeleid te kijken en zich af te vragen of het geld niet gebruikt kon worden voor de bestrijding van de armoede in de wereld. Zo is in 1975 de voorloper van Oikocredit (EDCS – de Oekumenische Ontwikkelingscoöperatie), van start gegaan, met het secretariaat in Leeuwarden. Een toenemend aantal kerkgenootschappen, kerkelijke organisaties en kerkleden ging deelnemen, ook in Nederland.

Beleggen betekent ook risico’s en vereist onder andere betrouwbare partners en strenge controle op correcte terugbetaling van het geleende geld. Ook zijn er vanaf het begin aan de leners eisen gesteld op bijvoorbeeld het gebied van milieu en de positie van vrouwen. Oikocredit is nu actief in 33 landen en werkt vanuit landenkantoren in Afrika, Azië en Zuid-Amerika. Het hoofdkantoor staat in Amersfoort. Door een zorgvuldig beleid, beheerste groei en toegewijde en deskundige medewerkers is Oikocredit erin geslaagd zinvol beleggen tot een succes te maken. Een resultaat waar kerken best een beetje trots op mogen zijn.

Nieuwsgierig geworden of vragen over beleggen? Kijk op www.oikocredit.nl (zie speciaal ‘Feiten en Cijfers’) of www.oikocredit.coop.

Wiah, verkoopster Indonesië
Wiah uit Indonesië heeft een bedrijf waar ze haar eigen bananenchips en lantak, een crackerkoekje gemaakt van ketan (een harde rijstsoort), gember en boter, verkoopt. Ze startte haar bedrijf twaalf jaar geleden dankzij een lening via Oikocredit-partner Komida. Ze is getrouwd en heeft vijf kinderen. Twee van haar kinderen zijn inmiddels getrouwd, twee zitten er op de middelbare school en één zit nog op de kleuterschool.

“Ik ben het bedrijf begonnen omdat ik zo meer kan verdienen dan wanneer ik alleen op het land zou werken,” vertelt Wiah. Ze gebruikte de leningen om ingrediënten te kopen en om de huur van het rijstveld te betalen. Om de bananenchips te maken, gebruikt ze lokale Kapok-bananen. Sommige bananen teelt ze zelf en andere koopt ze in bij lokale boeren. Wiah heeft geen telefoon, dus verkoopt ze haar producten via mond-tot-mondreclame. Tijdens de ramadan kan ze zelfs haar bananenchips verkopen voor zes keer de prijs van de grondstoffen. Haar crackers verkoopt ze aan warungs (kleine familiecafés). Deze worden per motorfiets bezorgd door een chauffeur.

Naast het gehuurde rijstveld bezitten Wiah en haar man ook hun eigen veld en een ‘garu’, een machine die wordt gebruikt om de rijstvelden te ploegen. De man van Wiah verdient ook geld door de rijstvelden te ploegen van andere boeren.

De leningen van Komida hebben het leven van het gezin positief veranderd. “Dankzij de leningen heb ik de productie van mijn bedrijf kunnen verhogen en is ons gezinsinkomen verhoogd. We kunnen nu zelfs geld sparen,” vertelt Wiah. Haar droom is om ooit de hadj te ondernemen, de jaarlijkse islamitische pelgrimstocht naar Mekka, Saoedi-Arabië. Ondertussen is Wiah druk bezig om mensen in haar gemeenschap te helpen en hen ook met Komida te verbinden.

Lees meer verhalen op oikocredit.nl.

Meedenken over beleggen in de PGG?
Het College van Kerkrentmeesters van de PG Groningen zoekt betrokken en deskundige deelnemers aan een commissie Beleggingen. Deze commissie gaat het College adviseren. Meer weten over deze en andere commissies? Kijk op protestantsegemeentegroningen.nl.