Simon en Annemiek Kooistra: de twee bijzondere mensen achter het restaurant en de woonwinkel Salmagundi. In deze onderneming wordt gewerkt met allerlei verschillende mensen, onder wie kwetsbare mensen en statushouders, die volop meedraaien in deze mooie werkgemeenschap. Ik ben erg benieuwd wat Simon en Annemiek Kooistra heeft gebracht tot hun huidige bedrijf, en ook naar wat het bedrijf voor hen betekent.
Wie zijn jullie? Waar komen jullie vandaan?
Annemiek: “Ik ben de partner van Simon, wij kennen elkaar van vroeger. We woonden in dezelfde straat. We hebben elkaar daarna lang uit het oog verloren maar uiteindelijk zijn we getrouwd.”
Simon: “Ik ben geboren in hetzelfde dorp als Annemiek. In Groningen heb ik mijn middelbare school gedaan en na mijn dienst ben ik daar rechten gaan studeren. Ik heb lang juridisch werk gedaan, maar mijn hart was ook gericht op ondernemerschap. Ons leven heeft een heftige breuklijn gekend, toen ik in 2001 ernstig verlamd raakte en lang op de intensive care heb gelegen. Uiteindelijk ben ik daarvan hersteld, maar het heeft zo’n impact op mijn leven gehad, er was een daarvoor en daarna. Dat is de basis geweest van het andere dingen gaan doen in het leven. Wij zijn bepaald bij waar het in het leven om draait, en dat is wie ik ben voor God. God zegt: heb mij lief boven alles en heb je naasten lief als jezelf. De naaste was dus belangrijk voor me. En ik dacht: zou ik dat kunnen combineren met ondernemerschap?”
Zijn jullie het bedrijf samen begonnen?
Simon: “Ik heb nog een tijdje voor een mensenrechtenorganisatie gewerkt. Maar ik wilde graag niet te afhankelijk zijn van overheidsgeld en giften voor mijn eigen salaris. Toen kwam het moment voor ons om onze ideeën vorm te geven. Ik ging in een woonwagen werken met een aantal mannen die het moeilijk hadden in het leven. We wilden daar een interieurwinkeltje van maken. Ik zou het opzetten en Annemiek zou het draaien, en ik zou vooral op de achtergrond aanwezig zijn. De woonwagen is er niet gekomen. Uiteindelijk kregen we ons pand aan je J.C. Kapteynlaan.”
Jullie hebben dus een winkel, maar Salmagundi is nu ook een eetcafé geworden. Hoe kwam dat zo?
Annemiek: “Een volgende ruimte kwam leeg te staan, en de gemeente vroeg of wij daar een tijdelijk plan voor hadden. Een plan waarbij we wellicht iets voor statushouders konden betekenen. Eerst hadden we daar toen de wereldkeuken, waar een keer in de week eten door statushouders werd klaargemaakt. Dat is langzamerhand overgegaan in het restaurant dat we nu zijn.”
Welke rol speelt levensbeschouwing bij jullie werk?
Annemiek: “Gemeenschapszin vinden we belangrijk. We proberen de kwaliteiten van mensen te zien en die tevoorschijn te laten komen onder gunstige omstandigheden. We hopen dat mensen op deze plek iets vinden van leven in de diepste zin van het woord. Onze bron is dan God, maar dat gaat ook goed samen met mensen die geen christen zijn. Die voelen het ook zo. Dat vind ik ontroerend en mooi.”
Simon: “Toen ik op de intensive care lag heb ik Jezus zelf gezien. Ik ben christelijk opgevoed, traditioneel maar ook rationeel, maar ik had wel de struggle van wat is de bedoeling van het leven. Jezus begint zijn koninkrijk hier op aarde, dus wat wij hier en nu doen is belangrijk. Dat hebben wij vormgegeven in het samen gemeenschap zijn. Je hebt elkaar nodig om er doorheen te komen, het is belangrijk dat je je tot elkaar verhoudt. Gecombineerd met historische lessen, over bijvoorbeeld het kloosterleven, waar samen gewerkt en gegeten werd, en de oude gildes waar jongens een vak leerden. Die konden eerst nog niets, maar werden toch meegenomen in het leven.”
Annemiek: “Wij zijn ook mensen van een tweede en een derde kans. In een zakelijk bedrijf zouden sommige mensen er meteen uitvliegen als er iets fout gaat, maar wij willen graag heel begripvol met mensen omgaan.”
Wat leert het jullie om te werken met zo veel verschillende mensen? Wat geeft deze gemeenschap jullie?
Annemiek: “Ik geniet van de veelkleurigheid.”
Simon: “Het is bijzonder hoe mensen op je pad komen, en hoe dat dan klikt. Er komen allerlei mensen hierop af, en vaak komen er mensen binnen met wie je dan een bijzonder verhaal opbouwt.”
Annemiek: “Ik leer ook veel van de veerkracht van mensen. De meeste mensen hebben niet de makkelijkste omstandigheden gekend.”
Hebben jullie nog plannen voor de toekomst?
Simon: “Zeker, wij zijn druk bezig met de aankoop van het pand waar ons restaurant in zit, en we zijn in contact gekomen met de diaconie. Het plan is om woonunits te plaatsen op het platte dak van dit pand. Daar zouden mensen kunnen wonen die korter of langer onderdak nodig hebben door een acute woonnoodsituatie. Die willen we niet labelen op een bepaalde doelgroep, maar ik word nu al regelmatig benaderd met de vraag of wij onderdak kunnen boeken aan iemand zonder huis of aan een vluchtelingengezin. Dat liet ons denken: er zijn heel veel mogelijkheden. Het zou dan misschien een soort stadskloosterachtige bestemming krijgen. Het is een uitdaging voor ons om dit gestalte te geven op een organische manier.”
Annemiek: “We vinden het milieu belangrijk, dus dit is een best groene plek. Wij komen ook in de duurzame winkelroute. Eens in de veertien dagen is hier een kledingbieb van een onderneemster. Zo doen we wel vaker mee aan leuke initiatieven die bij ons en bij deze plek passen.”
Simon: “We zouden graag willen dat we niet alleen een winkel en een eetplek zijn, maar dat mensen elkaar hier ook kunnen ontmoeten, met cultuur, gesprek met elkaar, of dingen voor de buurt.”
Annemiek: “Als mensen na het lezen denken: ik heb een leuk idee voor deze plek, bijvoorbeeld als je kunstenaar bent of leuke workshops geeft, staan we er erg voor open om contact met elkaar te zoeken om te kijken of het past en hoe dat eruit kan zien.”