Als kerk in het Westen bevinden we ons steeds meer in de marge, aan de rand van waar het gebeurt. In de samenleving, maar zeker binnen de wereldkerk. Waar geloof in God hier steeds minder vanzelfsprekend lijkt, groeit en bloeit de kerk op andere plekken in de wereld. Dat roept de vraag op wat wij kunnen leren van de kerk in Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Wat is hun geheim? En hoe kijken zij aan tegen de kerk in Nederland?
Die vragen komen aan de orde in het boekje Zeven brieven uit de wereldkerk onder redactie van Wouter van Veelen. En dat gebeurt op een boeiende manier, namelijk door zeven brieven (geïnspireerd op de brieven aan de zeven gemeenten in Openbaring 2 en 3) van zeven vertegenwoordigers van de wereldkerk uit het netwerk van de GZB, Kerk in Actie en Verre Naasten. In deze brieven houden ze de kerk in Nederland een spiegel voor, zowel inspirerend, bemoedigend als uitdagend. Iedere brief wordt gevolgd door een eerste reactie en materiaal voor verwerking en toepassing.
Terecht stelt Van Veelen dat we veel moois laten liggen, op het gebied van theologie, missiologie en praktisch christen-zijn, als we alleen uit onze eigen West-Europese bronnen putten. En ik deel van harte het verlangen dat hij verwoordt om te beginnen met luisteren, ontvangen en ons openen, om zo te leren van de wereldkerk. Tenslotte hebben we die diversiteit aan stemmen (de verschillende delen van het lichaam van Christus) nodig om de lengte, de breedte, de hoogte en de diepte te kunnen begrijpen, ja de liefde van Christus te kennen die alle kennis te boven gaat (Efeze 3:18-19).
Zo klinkt bijvoorbeeld de bemoedigende stem van Bassem Melki uit Libanon, die zegt dat moeilijke tijden, hoewel stressvol, Gods manier kunnen zijn om de kerk uit te dagen en uit haar comfortzone te halen. Zodat een kerk die alleen maar met haar eigen voortbestaan bezig is, kan veranderen in een gemeente die een instrument van vrede en verzoening wil zijn.
Of de prikkelende stem van Jor-Er Saeroon uit Suriname, die ons de vraag stelt welke elementen in onze cultuur misschien een ‘sta-in-de-weg’ vormen voor de liefde van Christus. Is de Nederlandse cultuur bijvoorbeeld hulpvaardig, maar tegelijkertijd individualistisch? Als dat zo is, moeten wij de liefde van God de ruimte geven ook dit gedeelte van onze cultuur te doordringen.
Voor ons als lezers dus allereerst de uitdaging om echt en diep te luisteren, om prikkelende of confronterende opmerkingen en ideeën die anders zijn dan we gewend zijn, niet te snel aan de kant te schuiven, maar ons telkens af te vragen welke spiegel ze ons voorhouden en wat ze ons te leren hebben. Het materiaal en de aanzetten voor verdere reflectie helpen hierbij en moedigen aan om met elkaar in gesprek te gaan, zodat de brieven en antwoorden hopelijk inderdaad vooral een startpunt zijn.
Zeven brieven uit de wereldkerk, onder redactie van Wouter van Veelen
Amersfoort: Uitgeverij Vuurbaak, 2022
ISBN: 978 90 556 0603 0 | € 14,99