Sinds 21 november 2024 verblijft de familie Babayants in kerkelijk centrum Open Hof in Kampen. En de wijkgemeente Open Hof van de Protestantse Kerk Nederland houdt sinds hun komst een doorlopende kerkdienst, vierentwintig uur per dag, zeven dagen in de week. Het gaat hier om het zogenoemde kerkasiel. Ook Groningers doen mee.
Van overheidswege mag er geen inbreuk worden gemaakt op een kerkdienst. De familie Babayants stond op het punt uitgezet te worden naar Oezbekistan, maar dat ging op het laatste moment niet door. De familie leefde onder zo grote spanning dat zij een beroep op hulp hebben gedaan aan predikant en kerkenraad van de Open Hof, die dat verzoek vrijwel direct positief hebben beantwoord.
Maar dat had en heeft nogal wat consequenties, voor de familie, die niet naar buiten mag, voor de kerkelijke gemeente die op een andere manier hun doordeweekse bijeenkomsten moet vormgeven en voor de voorganger en kerkenraad die een doorlopende kerkdienst moeten beleggen. Gelukkig is er al gauw een beroep gedaan op vrijwilligers die zich in groten getale hebben gemeld.
Vrij toevallig kwam ik (Berend Borger) op 29 november op de website kerkasielkampen.nl terecht bij de agenda en het rooster van voorgangers. Er bleek dat nagenoeg alle uren van het weekend bezet werden door voorgangers, musici en vrijwilligers, behalve op 2 december van 4.00 tot 8.00 uur. Ik kon niet anders dan me aanmelden. Op zondagmorgen vertelde ik daarover in de kerkdienst en toen ik vroeg of er mensen mee wilden, meldde zich spontaan iemand.
We vertrokken rond kwart over twee richting Kampen en waren ruim voor vier uur ’s nachts op de plaats van bestemming. We werden ontvangen door een vrijwilliger die er vier uur op had zitten. Zij ging naar huis, maar er was een echtpaar dat ook van 4.00 tot 8.00 had ingetekend om vrijwillig aanwezig te zijn. Om vier uur kreeg ik van een collega die van 24.00 tot 4.00 uur dienst had gedaan de kaars overhandigd die het symbool is van de voortgaande dienst. Om 8.00 uur mocht ik de kaars weer doorgeven aan mijn opvolger.
We waren die nacht met vijf en soms zes mensen, waaronder musicus Johan Blok uit Steenwijk, die op de ligfiets met cello achterop een uur had gefietst om zich bij ons te voegen. Zijn muzikale bijdragen droegen ertoe bij dat de vier uren waarop ik als voorganger aanwezig mocht zijn, zijn omgevlogen.
Ik had een orde van dienst gemaakt volgens het model van een kloosterviering, met gesproken psalmen, om en om reciterend, ik had het boek Spiegelfamilie, een monologenbijbel van Kees van der Zwaard, mee waaruit ik ieder uur een verhaal heb voorgelezen waarover we vervolgens met elkaar in gesprek gingen. Ten slotte de voorbeden en het bidden van het Onze Vader. Na een laatste lied gingen we over naar het volgende uur. Aan het einde van de vier uren sprak ik de zegen uit over de aanwezigen, waarbij zich nog iemand anders had gevoegd.
Op zondagmorgen 15 december was er weer een gat in het rooster en weer van 4.00 tot 8.00 uur: ik kon niet anders dan mij weer aanmelden.
***
Een aantal uur voordat Berend Borger in Kampen aankwam, gaf ik (Tirtsa Liefting) de kaars door aan het echtpaar waar hij later die nacht de kaars van zou ontvangen. Twee dagen daarvoor had een noodoproep in de appgroep voor voorgangers gestaan, dat ze nog iemand zochten van 22.00 tot 24.00 uur. En zo zat ik die nacht met Chris Schoonenberg en Hannah Westerink in de Open Hof.
Waar ik me realiseerde dat het kerkasiel, los van het enorme belang voor de familie Babayants, ook een bijzondere en krachtige uitwerking heeft op de vele vrijwilligers, de kerk en de buurt. Midden in de nacht zaten we daar met ongeveer acht mensen die elkaar niet kenden. Mensen van verschillende leeftijden, uit verschillende plaatsen en kerken of helemaal niet kerkelijk, maar verzameld rondom het licht en met een gedeelde hoop.
De nachtelijke delen van de kerkdienst worden in de zogenaamde Hofkapel gehouden. De andere in de grote kerkzaal. Achter die kerkzaal ‘woont’ de familie Babayants. Zij slapen daar ook en daarom zijn er in de grote kerkzaal alleen overdag vieringen.
