Het is ruim tien uur rijden, van Groningen naar Taizé in Bourgondië, Frankrijk. Via Maastricht naar Luxemburg, langs de velden vol raapzaad richting Dyon en dan de heuvels in naar Taizé. Een auto vol studenten hadden we, van wie er twee nog niet eerder in Taizé waren geweest. Eentje bezocht Taizé toen ze tiener was en we waren meegenomen door een echte Taizé-liefhebber die deze reis graag wilde organiseren. Als studentenpastor ben ik heel wat keren in Taizé geweest, maar nu was het alweer zes jaar geleden en het was voor het eerst vanuit Groningen.
Jasja Nottelman, studentenpastor bij het GSp
Kleine groepjes
“Het is opvallend dat er de laatste jaren allemaal kleine groepjes uit Nederland komen.” Broeder Sebastiaan spreekt ons meteen aan als we in Taizé zijn aangekomen. Ook Taizé heeft te maken met een weer opnieuw opbouwen na corona. “Er komen wel grote groepen van middelbare scholen, maar als het gaat om jongeren van 18-30 jaar zijn het kleine groepjes: leuk dat jullie er zijn!” In de loop van de week zullen we deze Nederlandse broeder nog wat uitgebreider spreken.
Die kleine groepjes Nederlanders ontmoeten we al snel en er ontstaan allerlei leuke contacten. Naast de aanwezige Nederlanders zijn er ook jongeren (en ouderen) uit Duitsland, Portugal, Malta, Colombia, Frankrijk, Oekraïne, Indonesië, China, Groot-Brittannië, etc. De gespreksgroepen die worden samengesteld om met elkaar door te praten over de dagelijkse bijbelstudie geven genoeg stof tot gesprek. Ook tijdens de corvee die er voor elk groepje is, wordt er van alles uitgewisseld.
Gebed
Alle activiteiten die er plaatsvinden tijdens zo’n week worden gedragen door het gebed, dat drie keer per dag plaatsvindt. Alle deelnemers van de week (in de week dat wij er waren groeide het aantal deelnemers van 500 mensen uit naar zo’n 1000 mensen) verzamelen zich om 8.00 uur in de kerk. Je rolt zo vanuit je bed de kerk in. Langzaam wakker worden onder de klanken van het orgel of de piano, waar de liederen van Taizé vierstemmig nog wat krakerig klinken uit de monden. In het ochtendgebed wordt brood en wijn gedeeld, op de nuchtere maag ontvang je, wanneer je dat wilt, het lichaam en het bloed van Christus dat eerder op de ochtend in de crypte van de kerk is geconsacreerd.
’s Middag is er een kort gebed om 12.00 uur, daarna volgt de lunch. De avond wordt besloten met een avondgebed om 20.15 uur. En dan kun je, als je wilt, in de kerk blijven waar telkens weer gezongen wordt.
Gezelligheid
Niet onbelangrijk: er is veel ruimte voor gezelligheid. Tijdens de verschillende activiteiten overdag en ook ’s avonds. Het cafeetje Oyak is een half uurtje open en dan kun je een drankje halen en/of een snack van het een of ander. Lekker hangen aan een tafeltje, volksdansen of meezingen met een jongen of meisje met gitaar. De jongeren nemen zelf het initiatief. Een van ‘onze’ studenten kreeg het elke avond weer voor elkaar om met een heel aantal jongeren te dansen. Haar energie was mateloos, al werden de oogjes in de loop van de week wel wat kleiner.
Hopen voorbij alle hoop
Het inhoudelijke fundament van het weekprogramma in Taizé is de jaarbrief van de orde. Deze is geschreven door de prior, broeder Matthew, op basis van ontmoetingen en gesprekken met jongeren die het afgelopen jaar in oorlogssituaties of conflictgebieden leefden. Broeder Matthew is sinds afgelopen november de prior van Taizé, hij is broeder Alois opgevolgd. In die brief probeert hij antwoorden te vinden op vragen hoe je moed ontvangt om hoop te houden.
“Om beter te kunnen begrijpen wat hoop houden betekent, is het belangrijk om te luisteren naar mensen die te midden van de ellende en het geweld leven. Zou het niet door hun stemmen zijn dat God ons wil leiden?” En hij citeert in de brief een vrouw uit Gaza, wiens familie veel te lijden heeft onder de omstandigheden in Gaza: “Elke ochtend bid ik dat ik de kracht krijg om lief te hebben in plaats van te haten.”
De brief geeft aanleidingen om bijbelverhalen te verbinden met dit thema en nog eens door te denken over wat hoop voor jou betekent. In deze week klonk onder andere het verhaal van de verlamde man die door zijn vrienden bij Jezus wordt gebracht. “Om hoop te houden hebben we elkaar nodig. Als we oog hebben voor de noden van anderen kan de hoop opbloeien. We zien soms mensen die zelfs te midden van de grootste tegenspoed de keuze maken voor het leven, en met een glimlach de kleine gebaren van goedheid maken die elke dag mogelijk zijn.”
Weer terug
En dan reis je weer terug, vanuit het liefelijke heuvellandschap naar Groningen. Het is de kunst om dat wat je beleefd hebt in Taizé mee te nemen in je dagelijkse leven. In ieder geval neurie je de liederen nog lang na. Als echte oorwurmen blijven ze in je hoofd hangen: ‘Gott ist nur Liebe’, ‘Adem in ons, Heilige Geest’.
De aandacht voor elkaar, naar elkaar luisteren en willen weten wat de ander bezighoudt, dat kun je meenemen. Elkaar verhalen vertellen van hoop en de ogen openen voor kleine gebaren van goedheid.
